KAZAKİSTAN
Türkiye-Kazakistan diplomatik ilişkilerinin 28. yıl dönümü
Türkiye ve Kazakistan arasında diplomatik ilişkilerin tesisinin 28. yıl dönümü kutlandı.
Bağımsızlığını 16 Aralık 1991 tarihinde ilan eden Kazakistan’ı ilk tanıyan ülke olan Türkiye, bu ülkeyle 2 Mart 1992’de diplomatik ilişki kurdu.
Türkiye’nin Kazakistan’da görev yapan ilk Büyükelçisi Argun Özpay, Kazakistan Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’e 21 Nisan 1992’de güven mektubunu sundu. Bu aynı zamanda bağımsız Kazakistan tarihindeki ilk yabancı diplomatik misyon olarak kayıtlara geçmişti.
Kazakistan’da tarım ve hayvancılık fuarı düzenlendi
Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da Türk tarım ve hayvancılık firmalarının da katıldığı tarım ve hayvancılık fuarı AgriTek FarmTek Astana 2020 kapılarını açtı.
Körme Fuar Merkezi’nden düzenlenen fuara Kazakistan, Türkiye, Özbekistan, Kırgızistan, Rusya, Belarus, Fransa, Almanya ve diğer ülkelerden 200’ün üzerinde tarım ve hayvancılık makine ve ürünleri üreten firma katılıyor.
13 Mart’a kadar devam edecek olan fuarda Türk firmaları, silo, değirmen ve diğer ürünleri halkın beğenisine sundu.
Ömer Seyfettin, ölümünün 100. yılında Kazakistan’da anıldı
Yazar Ömer Seyfettin, ölümünün 100. yılında Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da düzenlenen bir etkinlikte anıldı.
Uluslararası Türk Akademisince (TWESCO), Nur Sultan Yunus Emre Enstitüsü (YEE) ile Nazarbayev Üniversitesi Kazak Dili ve Türkoloji Bölümünün katkılarıyla düzenlenen etkinliğe, Türkiye’nin Nur Sultan Büyükelçisi Ufuk Ekici, TWESCO Başkanı Darhan Kıdırali, Kazakistan’da faaliyet gösteren Türk kurumlarının temsilcileri, diplomatlar ve öğrenciler katıldı.
Etkinlikte, Ömer Seyfettin’in hayatını anlatan sunumlar yapıldı, YEE öğrencileri yazarın eserlerinden parçalar okudu.
Covid-19 salgını ve petrol fiyatlarındaki düşüş Kazakistan’da döviz piyasasını olumsuz etkiledi
Kazakistan Milli Bankası’nın, 16.03.2020 tarihinde faiz oranının yüzde 12’de sabit tutulacağını açıklamasının ardından milli para birimi Tenge, keskin bir şekilde değer kaybetti. 1 Dolar karşılığı 405 olan Tenge, 433’e çıktı.
Kazakistan Milli Bankası’ndan yapılan açıklamada, piyasalarda istikrarın sağlanması için gerekli müdahalelerin yapılacağı belirtildi.
Kazakistan’da 13.03.2020 tarihinde ilk Covid-19 vakaları tespit edildi
Kazakistan Sağlık Bakanı Yeljan Birtanov, ülkede ilk yeni tip koronavirüs (Covid-19) vakalarının tespit edildiğini bildirdi.
Birtanov düzenlediği basın toplantısında, 3 aydır Covid-19’un ülkeye girmesini önleme çalışmaları yaptıklarını belirterek, “Buna rağmen Almanya’dan gelen 2 vatandaşımızda vaka tespit edildi. Bu kişiler hastanede karantinaya alındı.” dedi.
Kazakistan’da olağanüstü hâl ilan edildi
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, yeni tip koronavirüs (Covid-19) nedeniyle ülkede olağanüstü hâl (OHAL) ilan edilmesine ilişkin kararnameyi 15.03.2020 tarihinde imzaladı.
Cumhurbaşkanlığı sitesinde yayımlanan kararnamede, halkı Covid-19’dan korumak amacıyla 16 Mart-15 Nisan’da ülke genelinde olağanüstü hâl ilan edildiği bildirildi.
Devlet ve stratejik binalar, halkın yaşamsal faaliyetini sağlayan tesisler dâhil kamu düzeninin korunması, ulaşımın sağlanması faaliyetlerinin güçlendirileceği vurgulanan kararnamede, büyük ticari tesislerinin faaliyetlerinin sınırlanacağı belirtildi.
Kararnamede, alışveriş merkezleri, sinema, tiyatrolar, fuar merkezleri ve diğer kalabalık tesislerin faaliyetlerinin askıya alındığı kaydedildi.
Kazakistan’da Covid-19 nedeniyle karantina uygulaması başladı
Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan ve Almatı’da, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle 19.03.2020 tarihinden itibaren karantina uygulaması başladı.
Karantina uygulaması kapsamında şehir sakinlerinin hareketi ve araçların şehre giriş çıkışlarına kısıtlama getirildi.
Marketler ve eczaneler dışında tüm alışveriş merkezleri ve pazarların faaliyetlerinin askıya alındığı Nur Sultan ve Almatı’da, devlet ve özel kurumların personelinin yüzde 70’i evden mesai yapacak.
Karantina sürecinin sağlanması için şehirlerin girişlerinde oluşturulan güvenlik kontrol noktalarına termal kameralar yerleştirildi, asker ve polisler konuşlandırıldı.
Kazakistan, krize karşı 10 milyar dolarlık önlem paketi hazırlıyor
Cumhurbaşkanı Tokayev, koronavirüs salgını ve petrol fiyatları nedeniyle oluşan krize karşı 10 milyar dolarlık önlem paketi hazırlanacağını bildirdi.
Tokayev, Olağanüstü Hal Devlet Komisyonu toplantısında yaptığı konuşmada, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını, petrol güçleri arasındaki anlaşmazlık ve hisse senedi endekslerindeki rekor düşüşün küresel ekonomiyi etkilediğini belirtti.
Krizin ülkesini de sarstığını ve buna karşı önlemlerin en kısa sürede geliştirilmesi gerektiğini söyleyen Tokayev, Covid-19 nedeniyle ilan edilen olağanüstü halden (OHAL) zarar gören küçük ve orta ölçekli işletmeler için anapara borç ödemelerinin durdurulması, 3 ay süreyle tüm vergilerden muaf sayılmaları gibi kolaylıkların sağlanacağını ifade etti.
Tokayev, OHAL nedeniyle gelir kaybına uğrayan 1,5 milyon vatandaşa yaklaşık 100 dolar tutarında aylık ödeme yapılması ve kredi ödemelerinde kolaylıklar getirilmesi talimatı verdiğini dile getirdi.
Kazakistan tahıl ihracatını sınırlandırdı
Kazakistan, koronavirüs salgını nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) sürecinde ülke ihtiyaçlarını karşılamak için tahıl ürünlerinin ihracatına sınırlama getirecek.
Tarım Bakanlığından yapılan açıklamada, OHAL kapsamında ülke ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tahıl ürünleri ihracatının kısıtlanacağı belirtildi.
İhracatın Bakanlığın belirlediği aylık kota çerçevesinde yapılacağı vurgulanan açıklamada, “İhracat kotası ve hacmini belirleme mekanizması daha sonra Bakanlığın internet sitesinde yayımlanacak.” ifadesi yer aldı.
İstatistik Komitesinin verilerine göre ülkede 9,2 milyon ton tahıl bulunuyor.
Kazakistan, Rusya’dan benzin ithalatını yasakladı
Kazakistan, ihracatı artırma önlemleri kapsamında Rusya’dan benzin ithalatını geçici olarak yasakladı.
Kazakistan Enerji Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkenin benzin ihracatını artırmaya yönelik tedbirler aldığı belirtilerek, “Kazakistan, Rusya’dan benzin, dizel ve havacılık yakıtı ithalatını geçici olarak yasaklıyor.” ifadesine yer verildi.
Açıklamada, daha önce uygulanan benzin ihracatına getirilen yasağın kaldırıldığı da aktarıldı.
Kazakistan’da bir yılda üretilen yaklaşık 90 milyon ton petrolden 17 milyon tonu ülkede rafine ediliyor.
AZERBAYCAN
Azerbaycan, Türkiye’den modern silahlar almaya devam edecek
Azerbaycan Savunma Bakanı Kıdemli Orgeneral Zakir Hasanov, Türkiye’den modern silah, askeri teçhizat ve ekipman almaya devam edeceklerini bildirdi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Hasanov, bakanlık yetkilileri, kuvvet komutanları ve Ermenistan-Azerbaycan cephe hattındaki komutanların da katılımıyla video konferans yoluyla toplantı düzenledi.
Toplantıda, tatbikatlarda en modern yönetim tekniklerini kullanmanın önemini vurgulayan Hasanov, “Türk Silahlı Kuvvetleri’nin savaş deneyimini öğrenerek ordumuzun hazırlık planına dâhil etmeye, ikili askeri iş birliği kapsamında tecrübe paylaşımına, Türk üretimi modern silah, askeri teçhizat ve ekipmanların alınmasına bundan sonra da devam edeceğiz.” bilgisini verdi.
TİEM’de “Azerbaycan Halıları” sergisi açıldı
Türk ve İslam Eserleri Müzesi (TİEM) koleksiyonundan “Azerbaycan Halıları” sergisi açıldı.
TİEM ile Azerbaycan Milli Halı Müzesi iş birliğiyle hazırlanan serginin açılış etkinliğinde konuşan TİEM Müdürü Seracettin Şahin, sergide Azerbaycan halı sanatından önemli örneklerin yer aldığını söyledi.
Sergiyle Azerbaycan Milli Halı Müzesi ile iş birliğinin geliştirilmesinin amaçlandığını kaydeden Şahin, “Geçen sene Azerbaycan halılarından oluşan bir kitap hazırladık. Yaklaşık 55 Azerbaycan halısı bu kitapta yer aldı. Bu sene de 12 Azerbaycan halısı teşhir ediliyor.” dedi.
Azerbaycan Milli Halı Müzesi Müdürü Şirin Melikova ise iki müzenin birlikte gerçekleştirdiği ilk etkinlik olan serginin açılışını yapmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi.
TİEM koleksiyonunda çok sayıda Azerbaycan halısının bulunduğunu belirten Melikova, 1967’de ilk halı müzesi olarak kurulan Azerbaycan Milli Halı Müzesi’nde de 17. ve 19. yüzyıla ait 100’den fazla halı bulunduğunu kaydetti.
Azerbaycan’da Covid-19 nedeniyle ilk ölüm gerçekleşti
Azerbaycan’da, Covid-19 nedeniyle 51 yaşında bir kadın 12.03.2020 tarihinde hayatını kaybetti.
Covid-19’la ilgili oluşturulan operasyonel karargâhtan yapılan açıklamada, aynı zamanda otoimmün hastalıkları da olan koronavirüs taşıyıcısı kadının, tedavi altında tutulduğu hastanede yapılan müdahalelere rağmen kurtarılamadığı belirtildi.
Yaşamını yitiren kadının tedavi için gittiği İran’dan döndükten sonra sağlık sorunlarının devam etmesi dolayısıyla hastaneye başvurduğu ve yapılan koronavirüs testinin pozitif çıktığı kaydedildi.
Aile bireylerinin de karantinaya alındığı bildirilen kadının, ülkede Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ilk hasta olduğu belirtildi.
Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahibe Gafarova oldu
6. Dönem Azerbaycan Milli Meclisinin başkanı, iktidardaki Yeni Azerbaycan Partisinin (YAP) adayı Sahibe Gafarova oldu.
Azerbaycan Milli Meclisi, 9 Şubat’ta yapılan olağanüstü milletvekili seçimleri sonrasında ilk oturumunu gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in de katıldığı oturumda Milli Meclis’in başkan ve başkan yardımcıları belirlendi.
YAP tarafından adaylığı sunulan 55 yaşındaki Sahibe Gafarova, 125 sandalyelik mecliste 116 oy alarak Milli Meclis’in yeni başkanı seçildi.
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin kurucusu Mehmet Emin Resulzade anıldı
Müslüman doğunun ilk demokratik cumhuriyeti kabul edilen ve 28 Mayıs 1918’de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan Cumhuriyeti’nin kurucusu Mehmet Emin Resulzade, vefatının 65. yılında anıldı.
Azerbaycan milli kimliğinin oluşmasında büyük rol oynayan, basın ve siyasi faaliyetleriyle hayatı boyunca ülkesinin bağımsızlığı ve toplumun aydınlanması için çalışan Mehmet Emin Resulzade’nin anısı hem Azerbaycan’da hem de hayatının bir kısmını geçirdiği Türkiye’de yaşatılıyor.
Resulzade, 1918’de Azerbaycanlı aydınların oluşturduğu Milli Konsey’in başkanı seçildi ve 28 Mayıs 1918’de Milli Konsey, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin kurulmasını resmen ilan etti.
Resulzade, 1947’de Türkiye’ye yerleşti, Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşı oldu. 6 Mart 1955’de Ankara’da vefat etti ve cenazesi Cebeci Asri Mezarlığı’na defnedildi.
Resulzade’nin kurduğu ve merkezi Ankara’da bulunan Azerbaycan Kültür Derneği, Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Türkiye’de birçok il ve ilçede ismine sokak ve caddeler olan Resulzade’nin anısı, isminin verildiği Ankara Çankaya’daki Mehmet Emin Resulzade Anadolu Lisesi’nde de yaşatılıyor.
Azerbaycan’da 60 milyon ton rezerve sahip petrol yatağı bulundu
Hazar Denizi’nin Azerbaycan’a ait bölümünde, kıyıdan 120 kilometre mesafede yeni petrol yatağı bulundu.
Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR’dan yapılan açıklamada, Norveç’in Equinor şirketi ile yapılan ortak çalışmada, “Karabağ” ismi verilen yatakta 60 milyon ton rezerv bulunduğunun kesinleştiği bildirildi.
Açıklamada, söz konusu petrol sahasının SOCAR ve Equinor tarafından ortak işletileceği belirtildi.
Hazar Denizi’nde 1959’da beri bilinen Karabağ yatağında 1997-98 yıllarında da keşif kazıları yapılmış, o dönemde yeterli rezerv bulunamadığı için sonuç alınamamıştı.
Ermenilerin katlettiği Azerbaycan Türkleri anıldı
Azerbaycan’da, Ermeniler tarafından 1918’de yapılan ve 50 bin kişinin hayatını kaybettiği katliamın kurbanları anıldı.
Ermenilerin yaklaşık 102 yıl önce gerçekleştirdiği katliam, Azerbaycan tarihinin en ağır ve feci katliamlarından biri olarak kabul ediliyor.
Çarlık Rusya’sının son dönemlerinde, daha önceden Azerbaycan’ın çeşitli bölgelerine yerleştirilmiş Ermeniler, otorite boşluğundan da faydalanarak çevre köy ve kasabalardaki Azerbaycanlıları katlederek onların topraklarını ele geçirmeye başladı.
1905’ten itibaren örgütlenen ve silahlanan Ermeniler, başta Bakü olmak üzere tüm bölgelerde karışıklıklar çıkararak Azerbaycanlıları yıldırma politikası yürüttü.
Rusya’da 1917’de yapılan devrimin ardından Bakü’de yönetimi ele geçiren Bolşeviklerin Ermeni lideri Stepan Şaumyan’ın da desteğini alan Ermeni ve Bolşevik çeteleri, Azerbaycanlılara karşı saldırıları artırdı.
1918 yılında 30 Mart ve 3 Nisan arasında Bakü, Şamahı, Kuba, Haçmaz, Lenkeran, Hacıkabul, Salyan, Zengezur, Karabağ, Nahçıvan ve diğer bölgelerde Ermeni ve Bolşevik çeteler, 50 bin Azerbaycanlıyı katletti.
Ermenilerin katliamı, Osmanlı Devleti’nin Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın talimatıyla kurulan Kafkas İslam Ordusu’nun Azerbaycan’a yardıma gelmesi ve ülkeyi çetelerden temizlemesiyle son buldu.
Azerbaycan’da 1918’de Ermeniler tarafından uygulanan mezalim ve katliam, “soykırım” olarak kabul ediliyor ve dünyaya anlatılması için çeşitli çalışmalar yürütülüyor.
Azerbaycan’da sokağa çıkma yasağı ilan edildi
Azerbaycan’da, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle 31.03.2020 tarihi itibariyle sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Azerbaycan Bakanlar Kurulundan yapılan açıklamaya göre, halk, yalnızca acil tıbbi ihtiyaç ve acil sağlık durumları söz konusu olursa, devlet tarafından izin verilen işletmelerden alışveriş yapmak için dışarı çıkabilecek.
Karar gereği, 31 Mart 00:00’dan 20 Nisan 00:00’a kadar market ve eczaneler dışında tüm mağaza ve restoranlar kapalı olacak.
Ayrıca, ülkedeki tüm eğlence merkezleri, müze, sinema, tiyatro, spor salonu, kuaförler ve güzellik salonları, terziler ve fotoğrafçılar 20 Nisan 2020’ye kadar kapalı olacak. Belirtilen tarihlerde cenaze defni hariç taziye törenleri, düğün ve partiler de yapılamayacak.
Yukarı Karabağ’da gayrı meşru seçim
Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan’ın Ermenistan tarafından işgal altında tutulan Yukarı Karabağ bölgesinde düzenlenmesi öngörülen sözde seçimlerin tanınmaması için uluslararası kamuoyuna çağrıda bulundu.
Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan’ın Ermenistan tarafından işgal altında tutulan Yukarı Karabağ bölgesinde 31 Mart 2020’de düzenlenmesi öngörülen sözde cumhurbaşkanı ve parlamento seçimlerine ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Söz konusu adımın, Yukarı Karabağ’da uluslararası hukuka aykırı mevcut durumun tek yanlı olarak meşrulaştırılması çabalarının bir tezahürü olduğu vurgulanan açıklamada, “Bu adım, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararları ve Avrupa Güvenlik ve İş birliği Teşkilatı (AGİT) ilkeleri dahil uluslararası hukukun açık ihlalidir.” değerlendirmesi yapıldı.
TÜRKMENİSTAN
Türkmenistan Devlet Başkanı Azerbaycan’ı ziyaret etti
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in daveti üzerine Bakü’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirdi.
Görüşmeler iki liderin gerçekleştirdiği ikili zirve ile başladı. İkili zirvenin başlangıcında Türkmen Lider, Bakü’ye gerçekleştirdiği resmi ziyaretin temel amacının iki ülke arasındaki iş birliğini daha da güçlendirmek olduğunu ve 1992 yılından bu yana başta siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal olmak üzere önemli alanlarda yapıcı iş birliğini geliştirmeye yönelik 59 hükümetler arası ve 30 kurumlar arası anlaşmaya imza atıldığını belirtti.
İki devlet başkanı arasındaki zirve toplantısından sonra, heyetler arası genişletilmiş toplantılara geçildi.
Toplantıda Ulaştırma alanında özellikle Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE), Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCAP), Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği ve diğer uluslararası yapılar ile iş birliği kurulmasının önemine vurgu yapıldı. Afganistan-Türkmenistan-Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye ulaşım koridorunun (Lapis Lazuli) geliştirilmesinin önemli bir örnek teşkil ettiği belirtildi.
Türkmenistan’da sanayi ve inşaat projeleri açıklandı
Daimî Tarafsızlığının 25. Yıl dönümü dolayısıyla ülkede hizmete açılacak sanayi tesisleri, sosyal ve sağlık projeleri açıklandı.
Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Şamuhammet Durdılıyev, 2020 yılında hizmete girecek olan projeler hakkında Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov’a brifing verdi. Devlet Haber Ajansı TDH’nin bildirdiğine göre Başkent Aşkabat’ta ve ülkenin beş vilayetinde kullanıma geçecek projeler şöyle;
8 bin 900 öğrenci kapasiteli 13 okul, 880 çocuk kapasiteli 3 kreş, 200 yataklı sanatoryum, 250 yataklı iki hastane, 6 sağlık evi, 2 bin 232 aile için konut inşasının bu yıl bitirilmek üzere hızlı şekilde devam ettiğini belirtti.
Ayrıca 3 bin kişilik bir Cami, 5 halı dokuma işletmesi, 30 bin metreküp kapasiteli su arıtma tesisi, 500 ton süt ve 250 ton et üretimi kapasiteli iki hayvancılık tesisi, 720 ton tavuk eti üretim kapasiteli kümes hayvanları kompleksinin durumu ile ilgili açıklamada bulundu.
Türkmenistan ile Katar arasında iş birliği toplantısı yapıldı
Türkmenistan Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, Doha’da Başbakan Yardımcısı ve Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman Al-Thani ile bir araya geldi.
Toplantıda taraflar; siyasi, ekonomik ve ticari alanlarda ikili ilişkiler ve iş birliği konularını görüştü. İki devlet arasında kurulmuş olan yüksek düzeyli ilişkilerin vurgulandığı görüşmede, karşılıklı ziyaretlerin geleneksel dostluk ve ortaklık ilişkilerini güçlendirmek ve geliştirmek için güçlü motivasyon yarattığı kaydedildi.
İki ülkenin dışişleri bakanlıkları arasında istişare toplantıları düzenli olarak sürdürme ve bu platformda ikili iş birliğini daha da yoğunlaştırma ihtiyacına dikkat çekilen toplantıda; Hükümetler arası Türkmen-Katar Ticaret ve Ekonomik İş birliği Komisyonu’nun önümüzdeki toplantısının gündemi ile ilgili hazırlıklar da görüşüldü.
Türkmenistan ve Türkiye sporda iş birliği yapacak
Türkiye ve Türkmenistan Milli Olimpiyat Komiteleri arasında spor alanında iş birliği mutabakat zaptı imzalandı.
Türkmenistan Milli Olimpiyat Komitesi Genel Sekreteri Azat Muradov ile Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Genel Sekreteri Neşe Gündoğan tarafından İstanbul’da imzalanan iş birliği anlaşmasına göre; ortak eğitim kampları düzenlenecek, antrenman yöntemleri ile ilgili iyi uygulama örnekleri değişimi, sporcu sağlığını koruma ve beslenme yöntemleri konularında iş birliği yapılacak. İki ülkenin Ulusal Olimpiyat Komiteleri, ulusal spor federasyonları hakemleri için eğitim ve uluslararası sertifikasyon seminerleri düzenleyecek.
Azat Muradov, anlaşma sonrasında Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Başkanı ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi Asbaşkanı Prof. Dr. Uğur Erdener ile bir araya geldi. Görüşmede taraflar, Türkmenistan’da sporun gelişmesiyle ilgili görüş alışverişinde bulundu.
KIRGIZİSTAN
Kırgızistan, Covid-19 nedeniyle yabancıların ülkeye girişini yasakladı
Kırgızistan’da yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle yabancıların ülkeye girişi 19.03.2020 tarihinden itibaren yasaklandı.
Kırgızistan hükümeti, ülkede ilk Covid-19 vakasının tespit edilmesinin ardından 19 Mart’tan itibaren yabancıların ülkeye girişini yasaklama kararı aldı. Müslümanlar Dini İdaresi de camilerde cuma namazları kılınmayacağını duyurdu.
Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov da yayımladığı mesajında, tüm vatandaşları sorumluluğa çağırarak, paniğe kapılmamalarını ve tüm güvenlik önlemlerine uyulmaları gerektiğini belirtti.
IMF, Covid-19 ile ilgili ilk kredisini Kırgızistan’a sağlayacak.
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle ortaya çıkan krizle mücadele için Kırgızistan’a yaklaşık 120 milyon 900 bin dolar tutarında mali destekte bulunacağı bildirildi.
IMF’nin internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, Kırgızistan’ın Covid-19 ile ilgili sorunlarını çözmelerine yardımcı olmak için acil maddi yardım talebinin 26 Mart itibarıyla onayladığı kaydedildi.
Kırgızistan’a Covid-19 salgınının patlak vermesinden kaynaklanan acil ödemeler dengesi ihtiyaçlarını karşılamak için 120 milyon 900 bin dolar sağlanacağı belirtilen açıklamada, söz konusu kredinin IMF Yönetim Kurulu’nun pandeminin başlamasından bu yana dünya çapında onayladığı ilk acil kredi olduğu vurgulandı.
Kırgızistan’da yerel konsey seçimleri iptal edildi
Kırgızistan’da, 12 Nisan 2020’de yapılması planlanan yerel keneş (konsey) seçimleri Covid-19 salgını nedeniyle ertelendi. Karar, Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te gerçekleştirilen Güvenlik Konseyi Toplantısı’nda alındı.
Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov’un ev sahipliğinde yapılan toplantıya devlet kurumlarının liderleri, Çüy Valisi ve Bişkek Belediye Başkanı katıldı.
Toplantıda, koronavirüs nedeniyle 22 Mart 2020’den itibaren 1 ay boyunca ülkede olağanüstü hal ilan edilmesi önerisi kabul edildi.
Ülkede OHAL’in ilan edildiği dikkate alınarak, 12 Nisan 2020’de yapılması planlanan bir dizi yerel konsey seçimlerinin tarihinin ertelenmesine karar verildi.
TİKA, Kırgızistanlı gazeteciler için eğitim programı düzenledi
Türk İş birliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Kırgızistan’da gazeteciler için dijital medya teknolojileri alanında 5 günlük eğitim programı düzenledi.
TİKA, TRT ve Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi’nin (KTMÜ) iş birliğiyle düzenlenen “Yeni Medya Temel Habercilik Eğitim Programı’nın sonunda katılımcılara sertifika verildi.
Törende konuşan Türkiye’nin Bişkek Büyükelçiliği Kültür ve Tanıtma Müşaviri Doç. Dr. Nuri Şimşekler, dijital haberciliğin gelişmesiyle birlikte doğru, ilkeli ve etik haberciliğin öneminin arttığını vurguladı.
Şimşekler, programı düzenleyen TİKA, TRT ve Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi yetkilileriyle katılımcılara teşekkür etti.
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
KKTC 14.03.2020 tarihi itibariyle sınır kapılarını kapattı
KKTC’de Covid-19 salgını nedeniyle Bakanlar Kurulu toplantısında önemli kararlar aldı. Kara, deniz ve hava sınır kapılarının 1 Nisan’a kadar kapatıldığı duyuruldu.
KKTC Cumhurbaşkanlığı seçimi, Covid-19 tedbirleri nedeniyle 11 Ekim’e ertelendi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhuriyet Meclisi, 26 Nisan’da yapılması öngörülen cumhurbaşkanlığı seçiminin, Covid-19 salgınına yönelik tedbirler nedeniyle 11 Ekim’e ertelenmesi kararı aldı.
KKTC Cumhuriyet Meclisi, Yüksek Seçim Kurulunun daha önce 26 Nisan’da yapılmasını kararlaştırdığı cumhurbaşkanlığı seçiminin ertelenmesi gündemiyle toplandı. İlk olarak Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesinde görüşülen ve oy birliğiyle kabul edilen öneri, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulunda milletvekillerinin onayına sunuldu. Karar önerisi genel kurulda, 2’ye karşı 41 oyla kabul edildi.
Kabul edilen karar önerisine göre, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, seçim tarihine kadar görevine devam edecek.
ÖZBEKİSTAN
Özbekistan’da Covid-19 önlemleri kapsamında sokaklar boşaldı.
Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınına karşı alınan tedbirler kapsamında sokaklar boşalmaya başladı.
Hükümetin “mecbur kalınmadıkça dışarı çıkmayın” uyarısını dikkate alan Özbekler, evde kalmayı tercih etti. Taşkent’teki pazar yerleri ve alışveriş merkezlerinin büyük ölçüde boş kaldığı gözlendi. Maske sıkıntısı yaşanan başkentte bazı eczaneler de ücretsiz maske dağıtımı yaptı.
Üniversiteler ile ilk ve orta dereceli okullarda eğitime ara verilmesinin ardından yaklaşık 80 bin öğrencinin Taşkent’ten memleketlerine döndüğü belirtildi.
Özbekistan, Avrasya Ekonomik Birliği’ne gözlemci üye olacak
Özbekistan’da 7 Mart 2020’de yapılan açıklamada Rusya liderliğinde kurulan Avrasya Ekonomik Birliği’ne (AEB) gözlemci üye olma kararı alındığı belirtildi.
AEB bir süredir Özbekistan’a birliğe katılması için çeşitli girişimlerde bulunuyordu. Özbekistan’ın eski Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, birliğe kesin bir dille katılmak istemediğini belirtmişti. Şavkat Mirziyoyev’in göreve gelmesi ile birlikte AEB, Özbekistan ile ilişkilerini birliğe katılması yönünde arttırdı.
Mirziyoyev’in dış politikada ve ticarette selefine göre daha açık bir tutum izlemesinin Rus-Özbek ilişkilerine de olumlu yansıdığı, 4 milyonluk Özbekistan’ın AEB’de Rusya’dan sonra en büyük tüketici pazarı olma potansiyelini taşıdığı düşünülüyor. Mirziyoyev, 24 Ocak’ta Özbekistan Meclisi’nde yaptığı açıklamada “Hükûmetimiz, AEB ile iş birliği kurma yolları üzerinde çalışıyor” ifadelerini kullanmıştı.
Özbekistan’da yeni doğal gaz yatağı bulundu
Özbekistan’ın Buhara bölgesinde yeni doğal gaz yatağı keşfedildi.
Ülkenin ulusal petrol-gaz şirketi Özbekneftgaz’dan yapılan açıklamada, Buhara vilayetinin Karavulbazar ilçesinde yapılan arama-keşif çalışmaları sonucunda yeni doğal gaz yatağının bulunduğu kaydedildi.
Açıklamada, bölgedeki “Janubiy Kemaçı” yatağında tespit edilen 133 numaralı arama kuyusunun, 2 bin 300 metre derinliğinde yapılan arama-keşif çalışmaları sonucunda, günlük 50 bin metreküp doğal gaz üretme kapasitesine sahip olduğu vurgulandı.
Söz konusu yatakta üretimin başlatılması için yeterli olan doğal gaz akışının temin edildiği aktarılan açıklamada, keşfedilen yatağın toplam rezervleri hakkında bilgi verilmedi.
DİĞER
İşgalcilerden Kırım’da bir camiye “Cuma” baskını yapıldı
Rusya tarafından işgal edilen Kırım’daki işgalci güçler, İçki (Sovetskoye) bölgesinde bulunan Savurçi köyündeki camiye baskın düzenledi.
Savurçi köyü sakinlerinden biri işgalci güçlerin, 20 Mart 2020 tarihinde gerçekleşen Cuma namazı sırasında köydeki camiye baskın düzenlediğini bildirdi. Köy sakini, “Bize, ‘vicdan ve dini toplantıların özgürlüğü hakkında’ isimli Rusya Federasyonu yasasının, misyonerlik faaliyetleri yürütme düzenine ilişkin maddeyi okudular. Sonra imamla görüşüp, ellerindeki kâğıda bir şeyler yazdılar.” ifadeleri ile olayı duyurdu.
Öte yandan, işgalci Rus güçlerinin, Cuma namazını kıldıran imamdan yazılı ifade aldığı ve davanın ilerleyen safhaları için bilgi vereceklerini duyurduğu öğrenildi.
İşgalci Rusya, Kırım’da büyük çaplı askeri tatbikat yaptı
İşgalci Rusya, askeri üs haline getirdiği Kırım Yarımadası’nda yasa dışı tatbikatlara devam ediyor. Rusya Hava İndirme Birlikleri, işgal edilen Kırım’da büyük çaplı askeri tatbikata imza attı.
Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Kırım’daki “Opuk” poligonu yakınlarında düzenlenen tatbikata 1500’den fazla asker katıldı. Yapılan açıklamada, tatbikata; BMD-2 piyade savaş araçları, T-72B3 tankları, 2C9 Nona-S kendinden güdümlü harç sistemi, D-30 obüsleri de dâhil olmak üzere 300’den fazla askeri araç, 15 “İL-76MD” savaş uçağı, “Mİ-8” tipi askeri helikopter ve Rusya Karadeniz Filosu büyük indirme gemilerinin katıldığı bildirildi.
Tacikistan’da genel seçim sonuçları açıklandı
Tacikistan’da düzenlenen genel seçim sonuçlarına göre, Halk Demokrat Partisi oyların yüzde 50,4’ünü aldı.
Merkez Seçim Komisyonu Başkanı Bahtiyar Hudayarzade, ülkede yapılan Temsilciler Meclisi üyelerinin belirlendiği seçimlere ilişkin açıklamalarda bulundu. Hudayarzade, seçime katılım oranının yüzde 86,4 olduğunu, Halk Demokrat Partisinin, oyların yüzde 50,4’ünü alarak 12 koltukla meclise girdiğini belirtti. Hudayarzade, yüzde 16,6 oy alan Ekonomik Reformlar Partisi ile yüzde 16,5 oy alan Çiftçiler Partisinin 4’er, yüzde 5,15 oy alan Sosyalist Parti ile yüzde 5,1 oy alan Demokrat Partinin 1’er milletvekili çıkardığını dile getirdi.
Başkanlık sistemiyle yönetilen Tacikistan’da parlamento Temsilciler Meclisi ve Milli Meclisten oluşuyor. Tacikistan parlamentosunun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi 63 milletvekilinden, 3 ayda bir toplanan Milli Meclis ise 33 üye ve hayatta olan eski cumhurbaşkanlarından oluşuyor.
TÜRKSOY, TRT Genel Müdürü Eren’e ödül verdi
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatınca (TÜRKSOY), “Türk dünyasının kültürel bütünleşmesine katkılarından” dolayı “Cengiz Aytmatov Altın Madalyası’na layık görülen İbrahim Eren, Teşkilat binasında düzenlenen törende konuştu. Böyle kıymetli bir ödülü almaktan büyük onur ve gurur duyduğunu belirten Eren, Türkiye’nin yanı başındaki Suriye’de devam eden savaş nedeniyle ölenlere Allah’tan rahmet, evinden edilenlere sabır diledi.
Eren, Türk dünyasının ve Türk kültüründe en temel öğenin, Semerkand, Buhara, Maveraünnehir coğrafyasından gelen “Hanefi Maturidi” ekolü olduğunu dile getirerek bu ekol sayesinde yüzyıllardır bu topraklarda hiçbir zaman düşmana boyun eğilmediğini, birçok kahramanlığın olduğunu vurguladı.
NATO müttefiklerinin tümü Kuzey Makedonya’nın üyeliğini onayladı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, tüm müttefiklerin Kuzey Makedonya’nın üyelik sürecini onayladığını duyurdu.
Twitter hesabından bir mesaj paylaşan Stoltenberg, son olarak İspanyol Senatosu’nun da Kuzey Makedonya’nın üyelik sürecini onayladığını açıkladı.
Stoltenberg, “Böylelikle tüm müttefikler yakında 30’uncu üyemiz olacak Kuzey Makedonya’ya kapılarını açtı. Tebrikler Kuzey Makedonya.” ifadesini kullandı.
Bosna Hersek’te 16.03.2020 tarihi itibariyle afet ve olağanüstü hâl ilan edildi
Bosna Hersek’te afet ve olağanüstü hâl ilan edilirken, Arnavutluk’ta ise Covid-19 ile mücadele için serbest dolaşıma sınırlama getirdi. Vaka sayısının 24 olduğu Bosna Hersek’in iki entitesinde korona virüsün yayılmasını engellemek için yeni tedbirler alındı.
İki entiteden biri Bosna Hersek Federasyonu (FBİH) afet durumu ilan ederken, vaka çoğunluğunun bulunduğu Sırp Cumhuriyeti’nde (RS) ise olağanüstü durum ilan edildi.
Çin’de Doğu Türkistanlılar köle gibi satılıyor
Avustralya Stratejik Politika Enstitüsünün yayınladığı rapora göre Uygurlar, Çin’in değişik bölgelerinde fabrikalarda zorla çalıştırılıyor.
İddiaya göre bu fabrikalar dünyaca ünlü birçok firmaya ürün sağlıyor.
Rapora göre 80 bin Uygur’un; Nike, Apple, Dell, Adidas, BMW, GAP, Huawei, Samsung, Sony ve Volkswagen gibi dünyaca ünlü markalara ürün sağlayan Çinli fabrikalarda zorla çalıştırıldığı görülüyor. Raporda, Çin’deki bir internet reklamında genç Doğu Türkistanlıların köle gibi satılığa çıkarıldığı örnek veriliyor. Reklamda “en az 100 kişinin sipariş edilebileceği” ifade ediliyor.
Reklamda bu kişiler 15 gün içerisinde fabrikalara gönderileceği taahhüt ediliyor. Yine bir reklamda, “Xinjiang hükumeti (Doğu Türkistan’daki işgal yönetimi) siyasi ve tıbbi muayenelerden geçmiş yaklaşık bin Uygur’u organize etti.” denilerek köle gibi satılacak Doğu Türkistanlılara dair bilgiler veriliyor. Reklamda “İşçiler, 16-18 yaşları arasında ve Xinjiang yönetiminin idaresi altındalar. Fabrikalar, Xinjiang polisine başvuruda bulunabilir” ifadeleri yer alıyor.
Irak Türkmen Cephesi, FETÖ okullarının kapatılmasını istedi
Irak Türkmen Cephesi Sözcüsü Muhammed Saman, ülkede Fetullahçı Terör Örgütü’ne (FETÖ) ait okulların kapatılmasını istedi.
Saman, Irak’ta ve özellikle Kerkük’te faaliyet gösteren FETÖ okullarının kapatılması için çağrıda bulundu. Kerkük kent merkezinde önemli binaların yıllardır FETÖ okulları tarafından kullanıldığına dikkat çeken Saman, bunların Irak Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullara tahsis edilmesi gerektiğini söyledi.
Saman, terör örgütüne ait okulların söz konusu bakanlığa bağlanması ya da kapatılmasının şart olduğunu vurguladı. Okullardaki müfredat, ders metodu ve yöntemlerinin denetlenmesi gerektiğine de işaret eden Saman, bunun da ancak Millî Eğitim Bakanlığına bağlanmalarıyla mümkün olacağını kaydetti.
KKTC’ye 72 milyon liralık salgın desteği yapıldı
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “KKTC’ye acil ihtiyaçları için ilk etapta 72 milyon liralık finansal kaynak gönderilmiştir” dedi.
Oktay, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin, Covid-19 ile mücadelesinde KKTC’ye ve Ada’daki soydaşlara gereken her türlü desteği verdiğini vurguladı.
Türkiye’nin KKTC’nin yanında olmaya devam edeceğinin altını çizen Fuat Oktay, şunları kaydetti:
“Bu çerçevede, koronavirüsle mücadele kapsamında KKTC’ye acil ihtiyaçları için ilk etapta 72 milyon liralık finansal kaynak gönderilmiştir. Bununla birlikte Sayın Cumhurbaşkanımızın geçtiğimiz günlerde açıkladığı ekonomik tedbir paketine benzer bir paketten KKTC’nin de yararlandırılması adına detaylı çalışmalarımız devam etmektedir. Her zaman olduğu gibi bu mücadele döneminde de KKTC’deki soydaşlarımızın yanında olmaya devam edeceğiz.”
Kerkük’teki Kayseri Çarşısı, TİKA tarafından onarılarak yeniden açıldı
Irak’ın Kerkük kentinde yanarak kullanılamaz hale gelen Osmanlı mirası Kayseri Çarşısı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla Türk İş birliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından onarılarak esnafa teslim edildi.
Kerkük Tarihi Eserler Dairesi Müdürü Eyad Tarık, TİKA’nın onardığı çarşının esnafa teslim edildiğini söyledi. Tarık, çarşının teslim edilmesiyle esnafın da yüzünün güldüğünü belirtti. Tarihi çarşının orijinal dokusunu bozmamaları konusunda esnaftan taahhüt aldıklarını ifade eden Tarık, Türkiye’ye yardımları dolayısıyla teşekkür etti.
Kosova Hükümetine 2 Türk Bakan Yardımcısı atandı
Kosova Başbakanı Albin Kurti tarafından Kosova Hükümeti’ne ikisi Türk sekiz yeni bakan yardımcısını atandı.
Başbakanlık Ofisinden sunulan bildiriye göre Başbakan Kurti; Ekonomi, İş, Ticaret, Sanayi, Girişimcilik ve Stratejik Yatırımlar Bakanı Yardımcısı görevine İnci Halaç Bölükbaşı, Eğitim Bakanı Yardımcısı görevine Enis Kervan’ı atadı.
Kerkük, 23.03.2020 tarihi itibariyle karantina altına alındı
Kerkük İl Meclisi Covid-19 salgını sebebiyle toplandı. Toplantıda sokağa çıkma yasağının devamı ve karantina kararı çıktı.
İnsan Hakları Komisyonu ve Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihi’nin huzurunda Kerkük Meclisi’ndeki Kriz Masası, koronavirüs ile ilgili oturumunu başlattı. Kerkük’te oluşturulan Kriz Masası toplantısının ardından yapılan açıklamada, Kerkük’e giriş ve çıkışlar tamamen kapatılarak, şehrin karantina altına alınması kararı alındı.
Yunanistan hükümeti, İskeçe’de hoparlör ile ezan okunmasını yasakladı
İskeçe Müftüsü Ahmet Mete sosyal medya hesabından paylaştığı bilgilendirme notunda, İskeçe emniyet yetkililerince şehir merkezi ve karma köylerde ezanların mikrofonsuz, hoparlörsüz okunmasının istendiğini bildirdi.
İskeçe Müftüsü Ahmet Mete yaptığı paylaşımda kilise ve camilerde mikrofonla ibadetin bu süreçte yasaklanması hasebiyle bu yola gidildiğini kaydetti. İskeçe Müftüsü Ahmet Mete sosyal medya hesabından konuyla ilgili şu paylaşımı gerçekleştirdi:
“Değerli kardeşlerim. İskeçe emniyet amirlerince ilimizdeki ve karışık köylerdeki camilerde ezanların mikrofonsuz okunması istenmiştir. Kilise ve camilerde mikrofondan ibadet yasak olması hasebiyle bu yola gidilmiştir. Bilginize arz eder Allah’tan en yakın zamanda bu imtihanın bitmesini niyaz ederim.”
Macaristan’da acil durum yasası parlamentoda kabul edildi.
Macaristan’da, yeni tip koronavirüse (Covid-19) karşı tedbir amacıyla hazırlanan acil durum yasa tasarısı parlamentoda kabul edildi.
Adalet Bakanı Judit Varga tarafından hazırlanan ve 199 sandalyeli Ulusal Meclise sunulan yasa tasarısı, 53 “hayır” oyuna karşı 137 “evet” oyuyla kabul edildi.
Kabul edilen yasaya göre, hükümet “acil durum” süresince kanun hükmünde kararname çıkarabilecek, bazı kanunların uygulanmasını askıya alabilecek ve asılsız haber yayanlar 1 ile 5 yıl arasında hapis cezasına çarptırılabilecek.
Muhalefet partileri tasarıya, hükümete “Sınırsız süre boyunca her şeyi yapabilme gücü” verdiği gerekçesiyle destek vermedi.
28 Mart Altunköprü Katliamı şehitleri anıldı
Irak Türkmen Cephesi (ITC) Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Saddam Hüseyin tarafından 28 Mart 1991’de Altunköprü kasabasında Türkmenlere yapılan katliamın 29. yılı için Twitter’dan mesaj yayımladı.
ITC Başkanı Salihi, Altunköprü Katliamı’nın 29. yılında anma törenlerini Irak’ta yeni tip koronavirüs (Covid-19) nedeniyle gerçekleştiremeyeceklerini ancak ilerleyen günlerde toplanılacağını duyurdu.
“Düşman bizi Sünni ya da Şii diye vurmadı. Türk olduğumuz için hedef alındı. Biz de Sünni-Şii gözetmeksizin birleşmeli ve tek bir çatı altında toplanmalıyız.” dedi.
