Türk Dünyası Raporu Mayıs 2020

AZERBAYCAN

1 Mayıs’ta yapılan açıklamaya göre; Azerbaycan’da karantina rejimi 31 Mayıs’a kadar uzatıldı

Azerbaycan Bakanlar Kurulunun aldığı karara göre, karantina uygulaması mayıs sonuna kadar devam edecek ve bölgelere göre bazı kısıtlamalar kaldırılacak.

Bakü, Sumgayıt, Gence ve Lenkeran şehirleri ile Abşeron ilinde 4 Mayıs’tan itibaren belirli sayıda devlet kurumu çalışanı iş başı yapacak.

Ülkedeki bireysel ticaretle uğraşan tüm iş yerleri, kuaförler ve güzellik salonları da faaliyete başlayacak.

Söz konusu şehir ve iller dışında tüm bölgelerde, sokağa çıkışlarda SMS’le izin alma uygulaması kaldırılırken, tüm devlet kurumu çalışanları iş başı yapacak.

Ayrıca bu bölgelerde kafe ve restoranlar açılacak, parklara giriş serbest olacak. 10 kişiden fazla kişinin bir yerde toplanması yasaklanırken, ülke genelinde eğitime verilen ara da 31 Mayıs’a kadar uzatıldı.

Bugüne kadar 1804 Covid-19 vakası görülen Azerbaycan’da 24 kişi yaşamını yitirmiş, 1325 hasta iyileşmişti.

5 Mayıs 2020 itibariyle Azerbaycan’da korona virüsü vaka sayısı 2 bini aştı

Azerbaycan’da yeni tip korona virüsü vaka sayısı toplamda 2 bini aştı. Bakü yönetimi, 5 Mayıs 2020 tarihinde gerçekleştirdiği açıklamada, ülkede 76 kişide daha korona virüsü tespit edildiğini duyurdu.

Tıbbi Arazi Bölmelerini İdare Etme Birliği (TABİB) Şube Müdürü Yakut Karayeva’nın yaptığı açıklamada, ”Azerbaycan’da 76 yeni korona virüsü vakası tespit edildi” ifadelerini kullandı. Azerbaycan’da böylece toplam vaka sayısı 2060’a yükseldi. Korona virüsü kaynaklı toplam ölüm sayısı ise 26.

Yakut Karayeva açıklamasının devamında, ”526 kişinin çeşitli hastanelerdeki tedavileri devam etmektedir. Bunlardan 21 kişinin durumu ağırdır. 27 kişinin durumu ise orta seviyede ağırlaşmış durumdadır. Diğer hastaların durumu stabil durumdadır” ifadelerini kullandı.

15 Mayıs itibariyle Azerbaycan’da korona virüsü

Azerbaycan’da Covid-19’la mücadele kapsamında uygulanan bazı kısıtlamalar kaldırıldı.

Bakanlar Kurulu kararına göre, Bakü, Sumgayıt, Gence ve Lenkeran şehirleri ile Abşeron ilinde geçerli olan sokağa çıkışlarda kısa mesajla izin alma uygulaması 18 Mayıs itibarıyla kaldırılacak.

Aynı tarihten itibaren kafe, restoran ve çay bahçeleri faaliyete başlayacak, parklar açılacak. Ancak kafe ve restoranlarda nargile yasağı devam edecek.

Ülke genelinde 65 yaş üstüne sokağa çıkma yasağı kalkacak, müze ve sergi salonları açılacak.

Ülkeye giriş ve çıkış yasağının devam edeceği ülkede düğün ve taziye törenleri yasağı sürecek.

Karantina süresince spor etkinlikleri dahil tüm kitlesel etkinliklere getirilen yasak devam edecek, alışveriş merkezleri, sinema ve tiyatro salonları, spor salonları ile çocuk eğlence merkezleri çalışmayacak, eğitime verilen ara devam edecek.

Öte yandan ülkede 101 kişide daha virüse rastlanmasıyla vaka sayısı 2 bin 980’e ulaştı. Sağlığına kavuşanların sayısı 53 artarak 1886’ya, hayatını kaybedenlerin sayısı 1 artarak 36’ya çıktı. Bugüne kadar 220 bin 363 test yapılan ülkede 1058 hastanın tedavisi sürüyor.

18 Mayıs’ta Azerbaycan ordusu geniş kapsamlı tatbikat başlattı

Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in onayladığı plan uyarınca Savunma Bakanı Zakir Hasanov komutasında düzenlenen tatbikata, ordunun çeşitli komutanlıklarına bağlı birliklerin katıldığı bildirildi.

Azerbaycan’da yolsuzluk operasyonu düzenlendi

Azerbaycan’da Kültür Bakanlığına yolsuzluk ve görevi kötüye kullanma nedeniyle operasyon düzenlendi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in kararı ile Kültür Bakanı Ebülfez Garayev’in görevine son verildiği açıklandı.

İHA’nın haberine göre 64 yaşındaki Ebülfez Garayev, 1994-2001’de Gençlik ve Spor Bakanı, 2001-2006 yıllarında Gençlik, Spor ve Turizm Bakanı ve 2006-2018’de ise Kültür ve Turizm Bakanı olarak görev yaptı. Garayev, 2018 yılından itibaren ise Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanı olarak görev yapıyordu.

Devlet Güvenlik Teşkilatı (DTX) tarafından 12 Mayıs tarihinde Kültür Bakanlığı’na operasyon yapıldı. Operasyonda, Kültür Bakan Yardımcısı Rafig Bayramov ve Kültür Bakanlığına bağlı Kültürel Mirasın Korunması, Geliştirilmesi ve Restorasyonu Hizmeti’nin Başkanı Zakir Sultanov gözaltına alındı. Yapılan açıklamaya göre, Rafig Bayramov ve Zakir Sultanov ceza kanunun ilgili maddesi uyarınca görevi kötüye kullanma, zimmete para geçirme ve sahtecilik suçlamalarıyla tutuklanarak ceza evine gönderildi.

Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 102. yıl dönümü kutlandı

Azerbaycan’da, 28 Mayıs 1918’de ilan edilen cumhuriyetin 102. yıl dönümü kutlandı.

Bağımsızlığı 28 Mayıs 1918’de Gürcistan’ın Tiflis şehrinde, Mehmet Emin Resulzade başkanlığındaki Azerbaycan Milli Şurası tarafından ilan edilmişti.

Azerbaycan Milli Meclisi, Türkiye ile imzalanan 4 anlaşmayı onayladı

Azerbaycan Milli Meclisi, Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan vize muafiyeti, tercihli ticaret, askeri mali yardım ve güvenlik konularını içeren 4 anlaşmayı onayladı.

Milli Meclis, 25 Şubat’ta Bakü’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımıyla düzenlenen Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 8’inci Toplantısı’nda imzalanan “Askeri Mali İşbirliği Anlaşması”, “Tercihli Ticaret Anlaşması”, “Güvenlik İşbirliği Anlaşması Ek Protokolü” ile “Vize Muafiyeti Anlaşması”nı görüştü ve onayladı.

Vize Muafiyeti Anlaşması ile iki ülke arasındaki vize muafiyeti süresi 30 günden 90 güne çıkarıldı.

Tercihli Ticaret Anlaşması ile iki ülke arasında belirli ürünlerin ticaretinde kota ve gümrük vergisi uygulanmayacak. Anlaşmanın uygulanması için iki ülkenin yetkili ve uzmanlarından oluşan bir komite kurulacak.

Askeri Mali İşbirliği Anlaşması’na göre ise Türkiye Azerbaycan’a 200 milyon Türk lirası değerinde mali yardımda bulunacak. Anlaşmaya göre Azerbaycan bu meblağla Türk savunma sanayisi şirketlerinden ürün ve hizmet alacak.

---

KAZAKİSTAN

Kazakistan’da Halk Birliği Günü çevrim içi etkinliklerle kutlandı

Kazakistan’da yeni tip korona virüsü (Covid-19) salgını nedeniyle 1 Mayıs Halk Birliği Günü sanal ortamda kutlandı.

Salgından dolayı kültürel etkinliklerin iptal edildiği Kazakistan’da Halk Birliği Günü etkinlikleri internet üzerinden çevrim içi gerçekleştirildi.

Başkent Nur Sultan’da kutlamalar kapsamında farklı halkların geleneksel müzik enstrümanlarıyla Kazak şair Abay Kunanbayev’in şiirleri seslendirildi. Akademik Müzik Tiyatrosu sanatçıları, internet üzerinden ünlü şairlerin halk birliğiyle ilgili şiirlerini okudu.

Ülkede yaşayan farklı etnik grupların temsilcilerinin Halk Birliği Günü dolayısıyla yaptıkları kutlamalar, sosyal medyada yayınladı.

Devlet Senfoni Orkestrası sanatçıları da sosyal medya hesapları aracılığıyla canlı konserler verdi.

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, kutlama mesajında, tüm başarıların, ülke halkını oluşturan tüm etnik gruplar arasındaki birlik, dostluk ve dayanışma sayesinde elde edildiğini belirtti.

Kazakistan’da petrol üretimi durabilir

Kazakistan’da önemli miktarda petrol stoku oluşması nedeniyle petrol depolama tesislerinin dolması ve yataklardaki üretimin acil durdurulması riski bulunduğu belirtildi.

Kazakistan Enerji Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkeler arasında imzalanan anlaşma kapsamında, Kazakistan’ın günlük petrol üretimini 390 bin varil azaltacağı kaydedildi.

Kazakistan’da yılda ortalama 90 milyon ton petrol üretiliyor.

Kazakistan’da Dariga Nazarbayeva Senato Başkanlığından alındı

Kazakistan’da Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in kızı Dariga Nazarbayeva’nın Senato Başkanlığı görevine son verildi.

Kazakistan Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı kararıyla Dariga Nazarbayev’in yetkilerinin feshedildiği belirtildi.

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Twitter’dan yaptığı açıklamada Senato Başkanı görevinde aktif ve verimli çalışmaları için Dariga Nazarbayeva’ya teşekkür etti.

Anayasaya göre, cumhurbaşkanının istifası ve ölümü durumunda yetkileri senato başkanına devrediliyor.

Özbekistan’daki barajın çökmesi nedeniyle Kazakistan’da 30 bin kişi tahliye edildi

Özbekistan’daki baraj duvarının çökmesi nedeniyle ülke sınırında yer alan Kazakistan’ın Türkistan bölgesinde 30 binden fazla kişinin tahliye edildiği bildirildi.

Türkistan Valisi Umirzak Şukeyev, yaptığı açıklamada, Özbekistan’ın Sardoba Barajı’ndaki çöküntünün ardından baraja akan su miktarının azaltılması amacıyla sulama kanallarını açtıklarını ve bu nedenle Türkistan eyaletindeki 631 evi su bastığını söyledi.

Şukeyev, su baskını nedeniyle 14 köyden 30 bin 581 kişinin tahliye edildiğini belirtti.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev: “Siyasi reformlar devam edecek”

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkede kapsamlı siyasi reformların devam edeceğini belirtti.

Tokayev, Egemen Kazakistan gazetesine verdiği röportajda, zamanın gereklerine göre reformlar yaptıklarını belirterek “Benim inisiyatifimle Parlamento’da birtakım kanun değişiklikleri tartışılıyor. Şüphesiz barışçıl yürüyüşlerin yapılmasıyla ilgili kanun ülkenin daha da demokratikleşmesinde önemli belge haline gelecek.” ifadesini kullandı.

Meclis ve konsey milletvekilleri seçimlerinde siyasi partilerin kadınlar ve gençler için yüzde 30 kota belirleyeceğini bildiren Tokayev, bu bağlamda ilgili kanunlarda değişiklikler yapıldığını aktardı.

Tokayev, mevzuatın siyasi partilerin kaydının basitleştirilmesi ve muhalefet enstitüsünün oluşturulmasıyla ilgili önemli değişiklileri de öngördüğünü kaydetti.

Mevzuat değişikliklerinin siyasi sürecin liberalleşmesi yolunda somut adım olacağına inancını vurgulayan Tokayev, “Kapsamlı siyasi reformlar devam edecek. Bu bizim stratejik seçimimizdir.” ifadesini kullandı.

Kazakistan’da, son dönemde polisin yasa dışı gösteri gerekçesiyle eylemlere müdahale etmesi ve gözaltı işlemi yapması ulusal ve uluslararası basına yansımıştı.

Kazakistan, Arjantin’e uranyum satacak

Kazakistan Atom Şirketi Kazatomprom, Arjantin’e uranyum tedarik edilmesine ilişkin anlaşma imzaladı.

Kazatomprom’dan yapılan yazılı açıklamada, şirketin şubatta kazandığı ihale üzerine Arjantin’in Dioxitek S.A firmasıyla ülkenin nükleer enerji santralleri için uranyum tedariki anlaşması imzaladığı bildirildi.

Anlaşmanın, Kazatom’un Güney Amerika piyasasında varlığını güçlendirdiği vurgulanan açıklamada, “Söz konusu anlaşma, Kazakistan ile Arjantin arasında uranyum alanında iş birliğinin yenilendiğine işaret ediyor.” ifadesine yer verildi. Dünyanın büyük uranyum üreticilerinden Kazatomprom, Kazakistan’da bulundurduğu 24 yatakta yılda ortalama 20 bin tonun üzerinde uranyum üretiyor.

Kazak uranyumu, Çin’in yanı sıra Güney ve Doğu Asya, Kuzey Amerika ve Avrupa pazarlarına satılıyor.

Kazakistan’da Maulen Aşimbayev senato başkanı seçildi

Kazakistan’da Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkan Yardımcısı Maulen Aşimbayev, senato üyeliğine atanmasının ardından senato başkanı seçildi.

Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in kararıyla Aşimbayev’in Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkan Yardımcılığından senato üyeliğine atandığı belirtildi. Cumhurbaşkanı Sözcüsü Berik Uali de Aşimbayev’in senato üyelerinin oy birliğiyle senato başkanlığına seçildiğini duyurdu.

Cumhurbaşkanı Tokayev, kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in kızı Dariga Nazarbayeva’yı Senato Başkanlığı görevinden almıştı.

49 yaşındaki Aşimbayev, Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcılığı, meclis milletvekilliği, iktidar partisi Nur Otan Başkan Yardımcılığı, Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevleri yaptı.

Ahmet Yesevi Üniversitesi Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü’nü kullanıma sundu

Ahmet Yesevi Üniversitesinden yapılan açıklamada, üniversite tarafından hazırlanan 16 binden fazla madde ve 62 bin eser içeren Türk Edebiyatı İsimleri elektronik sözlüğünün erişime açıldığı belirtildi.

Yaklaşık 5 milyon kelimelik bir veri tabanına sahip sözlüğün 27 ciltlik ansiklopediye eş değer olduğu aktarıldı.

Açıklamada, sözlüğün 21. yüzyıla (1985 doğumlu) kadar olan şair ve yazarları, divan, aşık, tekke geleneği ve Tanzimat sonrası modern Türk edebiyatını kapsadığı kaydedildi.

Açıklamada ayrıca, “Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü projesi, Anadolu’da Selçuklularla başlayıp Osmanlılarla devam eden ve günümüze ulaşan edebi birikimi toplumla buluşturmayı amaçlıyor. Eski Uygur, Karahanlı, Harezm-Kıpçak, Çağatay ve Azeri sahasındaki isimler de projeye dahil edildi.” ifadesi kullanıldı.

Projenin yeni Türk edebiyatı alanında Türkiye ile sınırlı kalmadığı, Balkanlar, Kıbrıs ve Avrupa ülkelerinde bulunan ve Türkçe yazan yazarların biyografilerine de yer verildiği kaydedildi.

Sözlüğe http://teis.yesevi.edu.tr  adresinden ulaşılabilecek.

Kazakistan’da vaka artmaya devam ediyor

Kazakistan, Orta Asya Türk devletleri arasında korona virüsü vakalarının en çok görüldüğü ülke konumunda. Kazakistan Sağlık Bakanlığı 8 Mayıs’ta yaptığı açıklamada 112 yeni vakanın tespit edildiğini duyurdu.

112 yeni vakanın 72’si ülkenin en kalabalık şehri olan Almatı’da tespit edildi. Kazakistan’da toplam korona virüsü vaka sayısı ise 4 bin 794’e ulaştı. Kazakistan’da bin 518 kişi sağlığına kavuşurken, korona virüsü nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 31’e ulaştı.

Korona virüsü vakasının en çok görüldüğü şehir ise yine Almatı oldu. Almatı’da bin 501 vaka tespit edildi. Başkent Nur Sultan’da (Astana) ise 905 korona virüsü vakası tespit edildi. Şu ana kadar, korona virüsü vakaları ülkenin her bölgesinde görüldü.

Kazakistan’da OHAL 11 Mayıs’ta sona erdi

Kazakistan’da 16 Mart’ta uygulanan olağanüstü hâl (OHAL) rejimi 2 kere uzatılmasının ardından 56. gününde sona ererken, karantina rejimi devam ediyor.

Kültürel, spor ve diğer toplu etkinlikleri düzenleme yasağının sürdüğü ülkede alışveriş merkezleri, sinema, tiyatro, fuar merkezleri, dini kurumlar ve diğer kalabalık yerler çalışmayacak, uzaktan eğitim devam edecek.

Başkent Nur Sultan’da toplu taşıma araçlarının ne zaman çalışacağına ilişkin OHAL Devlet Komisyonunca karar alınması bekleniyor.

Mayısın başında bazı şehirler arasında başlatılan iç hat uçuşlarda yolcuların yanında Covid-19 test sonuçlarının negatif olduğunu gösteren belge taşıması şartı bugün itibarıyla kaldırıldı.

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, başkent Nur Sultan ve Almatı’da salgın durumunun istikrarlı olduğunu ancak Karaganda, Akmola, Kızılorda, Türkistan ve Cambıl eyaletlerinde Covid-19 hasta sayısının arttığını belirtti. Tokayev, karantina sürecinde vatandaşlardan evde kalmalarını isteyeceklerini söyledi.

Covid-19 ve bunun gibi virüslerin tek seferlik olmadığına dikkati çeken Tokayev, “Bunun için sadece uygulama açısından değil bilimsel açıdan da sürekli hazır olmalıyız. Hükümet, bilim adamları ve uzmanların katılımıyla biyolojik güvenlik konseyi oluşturmalı.” dedi.

Sağlık Bakanlığının verilerine göre, Covid-19 vaka sayısı 62 artarak 5 bin 138’e, iyileşenlerin sayısı da 40 artarak 941’e yükseldi.

Vaka sayısının nisanın ortasında zirve noktayı geçmesiyle 27 Nisan’da depolama, tarım, otomobil, inşaat ve finans alanında faaliyet gösteren işletmelerin faaliyetine sıhhi kurallara sıkı şekilde uyulması şartıyla izin verilmişti.

Kuaför salonları, sağlık merkezleri, diş klinikleri, emlak, reklam, sigorta şirketleri, noter, döviz, küçük finans kuruluşları, bilgi teknolojisi şirketleri ve halka hizmet merkezleri de 4 Mayıs’ta çalışmaya başlamıştı.

Ülkede virüsten 31 kişi hayatını kaybetmişti.

Kazakistan’ın dış ticareti yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,7 arttı

Kazakistan’ın dış ticareti 2020 yılı ocak-mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artarak 21 milyar dolar oldu.

Ticaret ve Entegrasyon Bakanı Bahıt Sultanov, Bakanlar Kurulu toplantısında, yurt içi ticaretin bu yılın ocak-nisan aylarında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 34,8 gerilediğini belirtti.

Perakende satışların yüzde 44,7, toplan satışların yüzde 27,8 düştüğünü ifade eden Sultanov, “Olağanüstü hâl uygulanmasıyla ticari tesislerin faaliyetinin askıya alınması ticaretteki düşüşün temel sebebi.” dedi.

Sultanov, dış ticaretin ise bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artarak 21 milyar dolar olarak gerçekleştiğine vurgu yaptı.

Yeni tip korona virüsü (Covid-19) salgınının birincil olmayan ürün ihracat payını artırma çalışmasını hızlandırmanın gerekli olduğunu gösterdiğini dile getiren Sultanov, “Bu, ihracatın düşmesi şartlarında istikrarlı dış talebe sahip kanalları açacak.” dedi.

Enerji Bakanı Nurlan Nogayev, bu yılın ilk çeyreğinde petrol üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6 artarak 31,3 milyon ton olarak gerçekleştiğini aktardı.

Raporlama döneminde petrol ihracatının 25,3 milyon ton olduğunu ifade eden Nogayev, “Doğal gaz üretimi plana yüzde 103 gerçekleşerek 20,2 milyar metreküp oldu, bunun 5,6 milyar metreküpü ihraç edildi.” dedi.

Öte yandan Sanayi ve Altyapı Geliştirme Bakanı Beybut Atamkulov, eczacılık sanayisinin yüzde 24,2 arttığını ifade etti.

Salgın nedeniyle ülkede yolcu taşımacılığının askıya alındığına işaret eden Atamkulov, “Bazı işletmelerin karantinaya kapatılması da ulaştırma ve lojistiği etkiliyor, çünkü sevkiyat cirosu ve taşımacılık siparişi düşüyor.” ifadesini kullandı.

Atamkulov, bu yılın ilk çeyreğinde Kazakistan üzerinden geçen konteyner taşımacılığının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artarak 211 bin 600 TEU (yirmi ayak eşdeğeri birimi) olarak gerçekleştiğini kaydetti.

15 Mayıs itibariyle Kazakistan’da korona virüsü salgını durumu

Kazakistan Sağlık Bakanlığının verilerine göre, 81 Covid-19 hastasının iyileşmesiyle taburcu olanların sayısı 2 bin 639 oldu. 1173 vakanın görüldüğü başkent Nur Sultan’da 588 kişi taburcu edildi.

Nur Sultan Kamu Sağlığı İdaresi Başkanı Saule Kisikova, şehirde vakaların yüzde 4’ünün durumunun ağır olduğunu söyledi.

Başkentte bugüne kadar 69 bin PCR testi ve 29 binden fazla hızlı testin yapıldığını ifade eden Kisikova, yeni tedavi yöntemine göre hastalık belirtileri bulunmayanların 3 gün enfeksiyon hastanesine kaldırılacağını ve patolojik değişiklikler görülmediği sürece ev karantinasına alınacağını belirtti.

Kisikova, şehirde nisan ayının son 10 gününde yüzde 5,3 olan vaka sayısında artış oranının mayısın son 14 gününde yüzde 4’e gerilediğini bildirdi.

Ülkede bugüne kadar 5 bin 689 vaka tespit edildi, 34 kişi hayatını kaybetti.

Kazakistan’da gösteri hakkı ve siyasi partilerle ilgili yeni yasalar kabul edildi

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, barışçıl gösteriler ve siyasi partilerle ilgili yeni düzenlemelerin öngörüldüğü yasaları onayladı.

Gösterilerle ilgili yeni yasaya göre, her şehirde barışçıl gösteri ve toplantıların yapılması için en az 3 özel yer belirlenecek.

Bazı göstericilerin yasa dışı hareketleri nedeniyle gösteri iptal edilmeyecek, gösteri düzenlemek için başvuru süresi kısaltılacak, devlet kurumları önünde bireysel eylemler yapılabilecek.

Siyasi partilere ilişkin yeni yasa ile de siyasi parti kurulması için üye sayısı 40 binden 20 bine indirilecek, meclis ve yerel meclis milletvekili aday listesinde 29 yaş altı ve kadınlar için en az yüzde 30 kota belirlenecek.

Kazakistan’da, son dönemde polisin yasa dışı olduğu gerekçesiyle eylemlere müdahale etmesi ve gözaltı uygulaması, ulusal ve uluslararası basında sık sık yer almış ve eleştirilere neden olmuştu.

---

KIRGIZİSTAN

Kırgızistan Meclisi af yasasını kabul etti

Kırgızistan Meclisinde, 3 binden fazla mahkûmun yararlanması öngörülen af yasası kabul edildi.

Meclisin internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, 9 Mayıs Zafer Bayramı’nın 75. ve 7 Nisan Devrimi’nin 10. yılı dolayısıyla Meclis Genel Kurulunda, görüşülen af yasası onaylandı.

Cumhurbaşkanının onayına gönderilen af yasası kapsamında bazı hafif suçlardan mahkûm edilmiş olanlar, 55 yaşını doldurmuş kadınlar, 60 yaşını doldurmuş erkekler, engelliler ve 2’den fazla çocukları veya engelli çocuğu bulunanlar, ailesinin tek çalışanı olan mahkûmlar serbest bırakılacak.

Mahkûmiyet kararı bulunup da firari olanlar, cezaevinden kaçanlar ve asker kaçakları, 90 günde başvurmaları halinde yasada belirtilen haklardan yararlanabilecek.

Yasa, ağır suçlu hükümlülere de cezadan indirim yapılmasını öngörüyor.

Kırgızistan’ın bütçesi 121 milyon 250 bin dolar açık verdi

Kırgızistan’da ocak-nisan döneminde ulusal bütçe 121 milyon 250 bin dolar açık verdi.

Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda, Başbakan Yardımcısı Erkin Asrandiyev ve Maliye Bakanı Baktıgül Ceenbayeva’yı kabul etti.

Yeni tip korona virüsü (Covid-19) salgını ile ilgili alınan önlemler ve salgının sosyoekonomik sonuçlarının ele alındığı görüşmede, ocak-nisan dönemi gelir beklentisinin Covid-19 nedeniyle tutturulmadığı, toplanması planlanan vergi gelirlerinin yüzde 77,2’sinin alındığı belirtildi.

Söz konusu dönemde bütçenin 121 milyon 250 bin dolar açık verdiği aktarılırken, öncelikli olmayan bütçe harcamalarının azaltılması ve korona virüsü salgınıyla mücadele için öngörülen harcamalara öncelik verilmesi gerektiği vurgulandı.

Ülkede bu yıl bütçenin 400 milyon dolar gelir kaybına uğraması bekleniyor.

Kırgızistan’da sel: Evler su altında kaldı

3 Mayıs günü Kırgızistan’ın güney bölgesi Batken’de şiddetli yağış ve dolu sonrası sel meydana geldi. Birçok ev su altında kalırken can kaybı yaşanmadı.

Kırgızistan’ın güney bölgesi Batken’e bağlı İsfana şehrinde şiddetli yağış ve dolu sonrası sel meydana geldi. Acil Durumlar Bakanlığı, 20 evin su altında kaldığını belirtti, olayda can kaybı olmadığını aktardı.

Acil Durumlar Bakanı Zamirbek Askarov’un talimatıyla olay yerine giden Bakan Yardımcısı Ravşan Rısbayev’in başkanlığındaki ekibin olay yerine ulaştığı ve durumu kontrol altına aldığı açıklandı.

Kırgızistan, IMF kredisini salgınla mücadelede kullandı

Kırgızistan’da, Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) alınan 120 milyon 900 bin dolarlık kredinin, Covid-19 salgınının ortaya çıkmasından kaynaklanan acil ödemeler dengesi ihtiyaçlarını karşılamak için kullanıldığı bildirildi.

Başbakanlık Basın Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamaya göre, IMF’den 31 Mart tarihinde alınan kredinin memur maaşları, emeklilik ve sigorta primleri ödemesinde, tahıl ve tıbbı malzemelerin satın alınmasında ve halka gıda ve sosyal yardımların sağlanmasında kullanıldı.

Kredinin nisan sonunda bakiyesindeki 16 milyon 188 bin dolarlık miktarın bu ay sosyal açıdan önemli giderlere yönlendirileceği kaydedildi.

Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, yeni tip korona virüs (Covid-19) salgını nedeniyle ortaya çıkan krizle mücadele için IMF’den 26 Mart’ta kredi talebinde bulunmuş, ertesi gün 120 milyon 900 bin dolarlık kredi onaylanmıştı.

Böylece, ülkenin IMF’ye borcu 300 milyon dolara çıkmış oldu.

Kırgızistan’da OHAL kalktı

Kırgızistan’da 25 Mart’ta ilan edilen OHAL bu gece itibarıyla sona erdi, ancak başkent Bişkek ve Oş şehrinin yanı sıra iki ilçede karantina devam ediyor.

11 Mayıs itibarıyla ülkede bankacılık, mali, sigorta sektörleri, döviz, avukat, baskı, kuru temizleme, otomobil hizmetleri faaliyete başladı.

Gıda, kumaş, inşaat malzeme pazarları ile otomobil satış salonları ve medya kuruluşlarının çalışmasına izin verildi. Vatandaşlar, iş yerinden ve vergi dairesinden çalıştığına dair aldığı belgeyle şehirde özel araç kullanabilecek.

Karantina süresi uzatılan şehir ve ilçelerde toplu taşıma araçlarının çalışmasına henüz izin verilmedi. Şehirlerarası trafik kısıtlamalarının süreceği, polis kontrol noktalarının çalışmaya devam edeceği bildirildi.

Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, vaka sayısının 14 artarak 1016’ya, iyileşenlerin toplam sayısının 688’e çıktığı ifade edildi.

1 Mayıs’ta sanayi şirketlerin, ticari taksi ve berberlerin faaliyetine izin verilmişti.

Ülkede bugüne kadar Covid-19’dan 12 kişi yaşamını yitirdi.

IMF’den Kırgızistan’a Covid-19’la mücadelede 120,9 milyon dolarlık kredi desteği

Uluslararası Para Fonu (IMF), yeni tip korona virüsle (Covid-19) mücadelede kullanılmak üzere Kırgızistan’a ikinci kez 120,9 milyon dolarlık kredi sağladı.

Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Erkin Asrandiyev, düzenlediği basın toplantısında, Covid-19 salgınının ortaya çıkmasından kaynaklanan acil ödemeler dengesi ihtiyaçlarını karşılamak için IMF’den ikinci mali yardımın alındığını bildirdi.

Asrandiyev, IMF’den (toplamda) 241 milyon 200 dolar yardım aldık. Ayrıca, 1 milyon 800 bin dolar tutarında tıbbı ve insani yardım için destek gördük.” dedi.

Kırgızistan ekonomisi 3,8 küçüldü

Asrandiyev, yeni tip korona virüs salgını nedeniyle bu yılın Ocak-Mayıs döneminde ülke ekonomisinin geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 3,8 küçüldüğünü açıkladı.

Temiz içme suyu, tarımsal sulama, yol yapımı, dijitalleşme projeleri ve yargı reformuna ayrılan ödeneklerin dışında kamu yatırımları ve acil olmayan harcamaların durdurulduğunu belirten Asrandiyev, devletin sorumluluğu altındaki maaş ve emeklilik ödemelerinin zamanında ve tam olarak yapılacağını kaydetti.

Kırgızistan hükümetinde yolsuzluk skandalı

Kırgızistan’da adı yolsuzluk iddialarına karışan Kırgızistan Başbakanı Muhammedkalıy Abılgaziyev, izne çıktığını ve yerine Başbakan Birinci Yardımcısı Kubatbek Boronov’ın vekalet edeceğini duyurdu.

Kırgızistan Başbakanlık Basın Merkezinden yapılan açıklamaya göre, başbakanlıkta kabine üyeleriyle bir araya gelen Başbakan Muhammedkalıy Abılgaziyev, hükümetin her zaman dürüst ve açık şekilde çalışmaya gayret ettiğini, devletin ekonomik çıkarlarını koruma ve kamu ihalelerinin açık şekilde yapılması taraftarı olduğunu vurguladı.

Abılgaziyev şunları kaydetti:

“Masumiyetimi kanıtlamaya çalıştığım Mecliste, radyo frekans bandının genişletilmesi ve yenilenmesi davası ile ilgili hükümete ve başbakana yönelik eleştiriler yöneltildi. Bir kez daha konuyla hiçbir ilgim olmadığını beyan ediyorum ve bu konunun siyasallaşmasını kabul edilemez buluyorum. Kolluk kuvvetlerinden tarafsız ve kapsamlı bir soruşturma yapmasını ve sorumluların bulunmasını talep ediyorum.”

Abılgaziyev, soruşturmanın tarafsız yürütülmesi adına bir süre izne çıkacağını ve görevine Başbakan Birinci Yardımcısı Kubatbek Boronov’ın vekalet edeceğini dile getirdi.

Kırgızistan’da nisan başında Başbakanlık İletişim ve Enformasyon Teknolojileri Devlet Komitesi ve Milli Güvenlik Devlet Komitesinde (istihbarat teşkilatı) bazı görevliler hakkında, yasalara aykırı şekilde radyo frekans bandının genişletilmesi ve yenilenmesi sürecinde devleti maddi zarara uğratmak suçlamasıyla dava açılmıştı.

Soruşturma kapsamında söz konusu kurumlarda adı açıklanmayan üst düzey yöneticiler gözaltına alınmıştı. Yolsuzluk iddiası, ilk kez 20 Mayıs’ta Meclis Genel Kurulunda Milletvekili Janar Akayev tarafından kamuoyuyla paylaşılmıştı.

Akayev, radyo frekans bandının genişletilmesi ve yenilenmesi ile ilgili devlete verilen zararın çok büyük olduğunu belirterek, Başbakan Abılgaziyev’den masumiyetini kanıtlamasını istemişti.

Bir telefon şirketinin kablolu televizyon şirketinden yaklaşık 1 milyon 800 dolara satın aldığı frekans bandının lisansının yenilemesi ile ilgili devletin 67 milyon dolar zarara uğratıldığı belirtiliyor.

---

ÖZBEKİSTAN

2 Mayıs’ta Özbekistan’da baraj duvarı çöktü, yüzlerce ev su altında kaldı

Özbekistan’da, şiddetli yağışların etkisiyle Sirderya vilayetinde baraj duvarı kısmen çökerken yüzlerce ev su altında kaldı, 70 bin kişi bölgeden tahliye edildi.

Acil Durumlar Bakanlığı Sözcüsü Murad Sadıkov, şiddetli yağışlar nedeniyle Sardoba Barajı’nın duvarının kısmen çökmesiyle yüksek miktarda suyun barajdan aktığını bildirdi.

Sadıkov, bölgedeki tarım arazileri ve bazı yerleşim alanlarının su altında kaldığını, yüzlerce evin hasar gördüğünü, 56 kişinin yaralandığını, taşkının meydana geldiği baraj yakınında yaşayan 70 bin kişinin bölgeden tahliye edildiğini aktardı.

Kurtarma ekiplerinin çalışmalarını sürdürdüğünü belirten Sadıkov, ayrıca baraj suyunun diğer ırmaklara yönlendirilmesi sonucu su akışının durdurulduğunu ifade etti.

2017 yılında inşası tamamlanan Sardoba Barajı, 922 milyon metreküp su kapasitesine sahipken Sirderya ve Cizzah vilayetlerindeki tarım arazilerinin sulanmasında kullanılıyor.

Özbekistan Senatosundan Avrasya Ekonomik Birliği’nde gözlemci statüsüne onay

Özbekistan Senatosu, ülkenin Avrasya Ekonomik Birliği’nde (AEB) gözlemci üye olarak yer almasını onayladı.

Senato Başkanı Tanzila Narbayeva’nın başkanlığında düzenlenen Genel Kurulda Özbekistan’ın AEB’de gözlemci üye olmasına ilişkin yapılan oylamada 91 senatörün 71’i “evet”, 16’sı “hayır” oyu kullanırken, 4 senatör çekimser kaldı.

Senatonun uluslararası ve dış ekonomik ilişkiler, yatırım ve turizm komitesi başkanı Ravşan Alimov, ülkesinin bu örgütle iş birliğini genişletmesinin üye ülkelerle ticaretin artmasına ve ülkede büyük yatırım projelerinin hayata geçirilmesine katkı sağlayacağını belirtti.

Alimov, örgütle entegrasyonun olumsuz yönlerinin de bulunduğuna dikkat çekerek, bunun ülkedeki yerel üreticileri ve rekabet ortamını, ayrıca ülkenin dış ticaret dengesi ve ödemeler dengesini olumsuz etkileyeceğini kaydetti.

Mart ayında hükümet, ülkenin AEB’de gözlemci olmasını öngören öneriyi görüşülmek üzere parlamentonun alt kurulu olan Yasama Meclisine sunmuştu. Meclis 28 Nisan’da öneriyi kabul ederek, onaylanması için Senatoya göndermişti. Karar, Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev tarafından imzalanmasının ardından yürürlüğe girecek.

Daha önce Mirziyoyev, ülkesinin AEB’de gözlemci olarak yer alabileceğini ve bunun Özbekistan’ın bağımsızlığını kaybedeceği anlamına gelmeyeceğini vurgulamıştı.

Ocak 2015’te kurulan Birlikte, Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Ermenistan üye, Moldova ise gözlemci olarak yer alıyor.

15 Mayıs itibariyle Özbekistan’da korona virüsü salgını durumu

Özbekistan Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, vaka sayısının 30 artarak 2 bin 682’ye, sağlığına kavuşanların sayısının 22 artışla 2 bin 158’e ulaştığı, 513 kişinin tedavisinin sürdüğü kaydedildi.

Covid-19’dan 11 kişinin yaşamını yitirdiği ülkede şimdiye kadar 460 bin test yapılırken, 38 bin kişi gözetim altında tutuluyor.

Özbekistan’da Ramazan Bayramı dolayısıyla 258 mahkûm affedildi

Cumhurbaşkanlığı Basın Ofisinden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Ramazan Bayramı dolayısıyla “işledikleri suçtan pişman olan ve düzelme yoluna giren mahkumların” affedilmesine ilişkin kararnameyi imzaladı.

Toplam 258 mahkûmun yararlanacağı af çerçevesinde 141 mahkûm salıverilecek, 117 mahkûmun da ceza süreleri kısaltılacak. Affedilen mahkûmlardan 164’ü yasa dışı örgüt mensubu, 7’si 60 yaşını geçmiş, 1’i kadın, 7’si de yabancı uyrukludan oluşuyor.

Kararnameye göre, affedilerek tahliye edilen mahkûmların topluma uyum sağlaması için ilgili bakanlık ve devlet kurumları görevlendirildi.

Özbekistan’daki Rus casusu hapse atıldı

Özbekistan’da Cumhurbaşkanlığına bağlı araştırma enstitüsü eski direktörüne, Rusya adına casusluktan 12 yıl hapis cezası verildi.

Özbekistan’da geçen yıl temmuz ayında, Rusya adına casusluk yaptığı gerekçesi ile tutuklanan cumhurbaşkanlığına bağlı eski Stratejik ve Bölgelerarası Araştırma Enstitüsü Direktörü Rafik Sayfulin’e, vatana ihanet suçlaması ile açılan davada karar açıklandı. Sayfulin, yargılandığı askeri mahkeme tarafından 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Öte yandan Sayfulin, Sovyetler döneminde Devlet Güvenlik Komitesi’nde (KGB) görev alırken, Özbekistan bağımsızlığına ulaştığı 1991’den sonra Özbekistan Devlet İstatistik Komitesi’nde görev yaptı. Sayfulin, emekliliğe ayrılmadan önce ise Özbekistan Cumhurbaşkanlığına bağlı Araştırma Enstitüsü Direktörü olarak çalışmıştı.

---

TÜRKMENİSTAN

Türkmenistan’da Hükümet, 6 Mayıs’ta korona virüsü salgını gündemiyle toplandı

Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamdov, Türkmenbaşı kentinde çeşitli incelemelerde bulunarak, Awaza Kongre Merkezinde hükümeti topladı.

Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov başkanlığındaki toplantıda salgına karşı sağlık, ulaştırma, turizm, eğitim, tarım, enerji, ticaret, bankacılık ve güvenlik alanlarında yürütülen mücadele ele alındı.

Berdimuhamedov, kapsamlı önleyici tedbirlerin zamanında uygulanması sayesinde, ülkede korona virüsün girişini ve yayılmasını önlemeyi başardıklarını kaydetti.

Berdimuhammedov, yaz tatili ve turizmi organize etmek için Olağanüstü Hastalıkların Kontrolü Komisyonu’nun gerekli düzenlemeleri yapması konusunda da talimat verdi.

Türkmenistan Gümrük işlemleri ve geçiş tarifelerini iyileştirecek

Sınırlardaki gümrük işlemlerinin ve yabancı ülkelerden gelen araçlara uygulanan giriş ve geçiş ücretlerinin yeniden düzenlenmesi konusu, en son yapılan Hükümet toplantısında ele alındı.

Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov başkanlığında video konferans yöntemiyle yapılan toplantıda Bakanlar Kurulu Başkan Vekili Bayramgeldi Ovezov, Berdimuhamedov’a, gümrük sınırındaki faaliyetlerin düzenlenmesi ve ücret belirleme konusundaki Başkanlık Kararnamesi’nde değişiklik ve ekleme yapma çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Ovazov yaptığı sunumda; koordineli bir taşımacılık politikası yürütmek için mevzuat ve tarifeleri senkronize etmenin, gümrükleri, vize işlemlerini ve diğer prosedürleri kademeli olarak basitleştirmenin gerekli olduğunu belirtti. Bu iyileştirmelerin, ulaşım ve transit koridorlarının verimliliğini önemli ölçüde artırabileceğini, kargo akışlarını ve dış ticaret hacmini büyütebileceğini belirtti.

DSÖ ve BM temsilcilerinden Türkmenistan’da Covid-19 açıklamaları

Dünya Sağlık Örgütü Türkmenistan Ofisi Başkanı Paulina Karvovska ve Birleşmiş Milletler Türkmenistan Koordinatörü Elena Panova, Türkmenistan’ın, halkını Covid-19 salgınından koruduğuna yönelik açıklamalarda bulundu.

Dünya Sağlık Örgütü Türkmenistan Ofisi Başkanı Paulina Karvovska Rus RIA Novosti haber ajansı muhabirine pazar günü verdiği demeçte Türkmenistan Hükümetinin korona virüs salgının ülkeye girmemesi için erken dönemde üst seviyede önlemler alarak işe başladığını ve önlemlerin devam ettiğini belirtti.

Karvovska, Türkmenabat ve Türkmenbaşı şehirlerinde bulunan karantina merkezlerini ziyaret ettiğini, ziyaret sırasında merkez müdürleri ve karantina altındaki kişilerle görüşme ve uygulanan prosedür ve tedbirleri öğrenme imkânı bulduklarını söyleyerek, bu merkezlerin, Covid-19 enfeksiyonuna karşı izole etmede ve yayılmasını sınırlamada etkili olduğunu ifade etti.

DSÖ Ofisinin, ülkedeki Covid-19 ile ilgili durumu nasıl değerlendirdiği sorusuna Karvovska; bugüne kadar Türkmenistan sağlık otoriteleri tarafından teyit edilmiş vaka bildirilmediğini ve sağlık otoritelerine güvendiğini söyledi.

Diğer yandan Birleşmiş Milletler Türkmenistan Koordinatörü Elena Panova Azerbaycan Trend Haber Ajansı muhabirine verdiği demeçte; “Türkmenistan hükümetinin Covid-19’un Türkmenistan’da yayılmasını önlemek için erken aşamalarda aldığı operasyonel önlemler sayesinde ülkede kayıtlı virüs vakası olmadığını kabul ediyoruz” dedi.

Türkmenistan Dünya Ticaret Örgütü’ne katılacak

Türkmenistan, DTÖ’ne gözlemci üye sıfatıyla üye olmak için, başvuru mektubunu gönderdi.

Dışişleri Bakanlığı Basın Bürosu’ndan yapılan açıklamada, hükümetin gerçekleştirdiği son oturumda Gurbanguli Berdimuhammedov’un Türkmenistan’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne gözlemci üye olarak katılması ile ilgili kararnameyi imzaladığını bildirdi.

Kararname doğrultusunda Türkmenistan’ın, DTÖ Genel Direktörü Roberto Azevedo’ya, örgüte gözlemci statüsünde üye olmak için başvuru mektubu gönderdiği kaydedilen açıklamada, DTÖ katılım prosedürlerine göre yakın gelecekte yapılacak DTÖ Genel Kurulu toplantısında, Türkmenistan’ın örgüte gözlemci üye olarak kabul edilmesi konusunun ele alınacağı bildirildi.

Türkmenistan yönetimi, DTÖ’ne katılmakla, yabancı ortaklarla iş birliğini genişletmeyi ve ulusal ekonominin gelişmesine ivme kazandırmayı hedefliyor.

Türkmenistan’da Kadir Gecesi affı

Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamdov, Kadir Gecesi dolayısıyla, 1192 hükümlünün cezasını kaldıran Başkanlık Kararnamesini imzaladı. Affedilen hükümlüler arasında 210 yabancı uyruklu bulunuyor.

Türkmenistan’da 1999 yılından beri uygulanan ve ‘Kadir Gecesi affı’ olarak bilinen genel af geleneği devam ediyor. Kadir Gecesinde her yıl binlerce mahkûm aftan yararlanarak özgürlüğüne kavuşurken, bu seneki aftan 1192 mahkûm yararlandı.

Çin-Türkmenistan yeni tren güzergâhı açıldı

Çin-Türkmenistan arasında transit kargo taşımacılığı için kurulan yeni demiryolu güzergâhında, Çin’in Jinan Nan istasyonundan hareket eden yük treni, Kazakistan sınır istasyonları Horgos, Altınkol ve Bolaşak üzerinden Türkmenistan’ın Gıpcak istasyonuna vardı.

Yeni tren güzergâhının ticaret ve ekonomik iş birliği için ek fırsatlar sunması ve kargo akış hacmini
artırması bekleniyor.

Çin, Kazakistan ve Türkmenistan üç nakliye ve Lojistik şirketi tarafından işletilecek olan demiryolu güzergâhının ulaşıma açılmasıyla Türkmenistan, uluslararası nakliye koridorları olanaklarını daha etkin bir şekilde kullanma ve transit mal geçiş ve teslimat hacmini arttırma imkânı bulacak.

Türkmenistan ve Rusya, Enerji İş Birliği Mutabakat Zaptı hazırlıyor

Türkmenistan Enerji Bakanlığı ile Rusya Federasyonu Enerji Bakanlığı arasında enerji iş birliği taslak mutabakat zaptı hazırlanmak üzere bakanlık yetkilileri video konferansla bir toplantı gerçekleştirdi.

Toplantıda, Türkmenistan’ın stratejik ortaklarından biri olan Rusya ile ekonomik bağların kapsamlı bir şekilde güçlendirilmesi ve çeşitlendirilmesinin, Türkmenistan dış politikasının temel alanlarından biri olduğu vurgulandı.

Devlet Haber Ajansı Enerji İş Birliği Mutabakat Zaptının, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan (TAP) yüksek voltajlı enerji nakil hattı ile Avrasya Ekonomik Birliği’nin ortak elektrik enerjisi pazarının 2025 yılına kadar kurulması için inşaat projeleri ile ilgili olduğunu bildirdi.

---

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ

4 Mayıs günü yapılan açıklamada KKTC’de 17 gündür yeni Covid-19 vakası görülmediği belirtildi

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Bakanı Ali Pilli, ülkede son 17 gündür yeni tip korona virüs (Covid-19) vakası görülmediğini açıkladı. Pilli, son 24 saatte bin 419 test yapıldığını ve pozitif vakaya rastlanmadığını bildirdi.

Testlerin sonucuna göre, 6 kişiye ileri tetkik için PCR testi yapılacağını belirten Pilli, toplam test sayısının 15 bin 428’e ulaştığını ifade etti. Pilli, KKTC’de bugüne dek 108 vaka görüldüğünü ve 4 kişinin virüs sebebiyle yaşamını yitirdiğini hatırlattı.

Covid-19 tedbirleri kapsamında kapalı olan birçok iş yerinin bugün yeniden açıldığını ifade eden Pilli, maske kullanımı, sosyal mesafe ve hijyen kurallarına uymanın önemine bir kez daha dikkati çekti.

KKTC’de kısmi sokağa çıkma yasağı son bulurken Rum kesiminde de Covid-19 tedbirleri kapsamında alınan önlem ve kısıtlamalar kademeli olarak kaldırılmaya başlandı.

KKTC’deki son Covid-19 hastası 11 Mayıs’ta taburcu oldu

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) tedavi süreci tamamlanan 83 yaşındaki son yeni tip korona virüs (Covid-19) hastası Zekai Gece taburcu edildi.

Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesinde tedavisi sona eren Gece, sağlık çalışanlarının alkışları arasında KKTC Başbakanı Ersin Tatar ve Sağlık Bakanı Ali Pilli’nin de katılımıyla uğurlandı.

Başbakan Tatar, KKTC’de Covid-19 sürecinin başarıyla yönetildiğini belirterek, özellikle bu süreçte büyük emek veren sağlık çalışanlarına teşekkürler etti.

Covid-19 mücadelesini başından bu yana sıkı takip ettiklerini vurgulayan Tatar, “Hepimiz iyi çalıştık. KKTC adına güzel bir iş çıkardık. İki ay sonra son vaka taburcu oluyor. Bu, KKTC’nin bir başarısıdır. KKTC, büyük bir sınav vermiştir, bu sınavı başarıyla yönettik.” ifadesini kullandı.

Tatar, yapılacak düzenlemelerle normalleşme sürecinin en iyi şekilde hayata geçirilebilmesinin önemine dikkati çekerek, hastanelerdeki yatak kapasitesinin artırılması ve sağlık altyapısının güçlendirilmesi için çalışmaların devam edeceğini vurguladı.

KKTC Dışişleri Bakanlığı: Hak ve çıkarlarımızdan ödün vermeyeceğiz

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı, Kıbrıs Rum liderliğinin bölge dışı devletlerle müşterek bildiri yayınlamakla kendilerinin hak ve çıkarlarından ödün vermeyeceklerini bildirdi.

KKTC Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, dün Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Yunanistan, Mısır, Fransa ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanları’nın Doğu Akdeniz’e ilişkin gerçeklerden yoksun, izlenim yaratmaya yönelik ve bütünüyle siyasi bir ortak bildiri yayımladığı hatırlatıldı.

Açıklamada, GKRY’nin Doğu Akdeniz’deki doğal zenginliklerin Kıbrıs’taki iki taraf ve bölgedeki diğer aktörler arasında iş birliği ve karşılıklı ekonomik bağımlılığa dönüştürülerek bölge istikrarına hizmet etmesini sağlamak yerine, birlikte hareket ettiği ve bölgede söz sahibi dahi olmayan ülkelerle KKTC ve Türkiye aleyhine yanlış algılar ve oldu-bittiler yaratma çabası içerisinde olduğu kaydedildi.

Rum kesiminin Kıbrıs Türk halkının ve Türkiye’nin bölgedeki haklarını gasp etmek ve çıkarlarına halel getirmek gayretinde ısrar ettiği ifade edilen açıklamada, bu tür hak ve uluslararası hukuktan yoksun bilindik çabaların, KKTC’yi, Doğu Akdeniz bölgesindeki hak ve çıkarlarını tüm tehditler karşısında Türkiye ile iş birliği içerisinde korumaya devam etmekten alıkoyamayacağı vurgulandı.

KKTC’de 18 farklı yangın meydana geldi

Türk Ajansı Kıbrıs’ın (TAK) haberine göre, yangınlar sonucu, sıcak ve rüzgârın da etkisiyle yüzlerce dönüm arazi, binlerce saman balyası, biçilmemiş arpa ve çeşitli eşyalar yandı.

Yangınlara sönmemiş sigara izmariti, elektrik tellerinin birbirine çarpmasıyla oluşan kıvılcımların yere düşmesi, kırık cam parçalarının mercek görevi görmesi ve kasıtlı veya yeterli önlem alınmaksızın izinsiz ateş yakılması gibi etkenler sebep oldu.

Polis Basın Subaylığından yapılan açıklamaya göre, dünden bu yana Gazimağusa, Girne ve Dipkarpaz ilçelerinin yanı sıra birçok farklı köyde yangın çıktı.

18 yangın sonucu meydana gelen zararla ilgili tespit çalışmaları ve yangınlarla ilgili soruşturmalar sürüyor.

Türkiye ve KKTC arasında ekonomik iş birliği anlaşması imzalandı

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Arasında İktisadi ve Mali İş Birliği Anlaşması’nın” yeni tip korona virüsü salgınının ekonomide açtığı yaraların hızla iyileştirilmesine destek verecek şekilde, güçlü bir gelecek projeksiyonuyla tasarlandığını söyledi.

Oktay, video konferans yöntemiyle düzenlenen Türkiye ve KKTC Arasında İktisadi ve Mali İş Birliği Anlaşması İmza Töreni’nde yaptığı konuşmada, korona virüsü ile mücadelede tedbirlere uyulmaya devam edilmesinin önemini vurguladı. Korona virüsü ile mücadelede birçok gelişmiş ülkenin ciddi sorunlar yaşadığına, ekonomi, üretim ve ticaret ilişkilerinin etkilendiğine işaret eden Oktay, ”Dünya, böylesine zorlu bir sınavdan geçerken KKTC, hükûmetiyle, vatandaşlarıyla topyekûn takdire şayan bir mücadele örneği sergilemiştir.” dedi.

KKTC’ye 1 Temmuz’dan itibaren turistler gelebilecek

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, 1 Temmuz’dan itibaren turistlerin belli koşullarda KKTC’ye gelebileceğini ifade etti.

Hükümet Sözcüsü Özersay, yeni tip korona virüs (Covid-19) gündemiyle toplanan Bakanlar Kurulu’nun ardından alınan kararları açıkladı. Özersay, Sağlık Bakanlığının detaylı olarak düzenleyeceği koşullarda 1 Temmuz’dan itibaren turistler ve diğer vatandaşların KKTC’ye gelebileceğini kaydetti.

Turistlerin hangi ülkeden geldiğine dikkat edileceğini vurgulayan Özersay, riskin yüksek olduğu ülkelerden geleceklerden PCR testi ve karantina isteneceğini ifade etti.

Özersay, riski daha az olan ülkelerden gelecek için PCR test sertifikası olmak kaydıyla karantinaya girmeden ülkeye giriş için düzenleme yapacaklarını söyledi.

---

DİĞER

9 Mayıs itibariyle Bosna Hersek’te Covid-19 kaynaklı can kaybı 100’ü geçti

Balkan ülkesi Bosna Hersek’te yeni tip korona virüs (Covid-19) nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 102’ye yükseldi.

Bosna Hersek Sivil İşler Bakanlığı, ülke genelindeki Covid-19 vakalarına ilişkin güncel verileri kamuoyuyla paylaştı.

Ülke genelinde son 24 saatte 4 kişinin daha Covid-19 nedeniyle hayatını kaybettiği açıklanırken, toplam can kaybının 102’ye çıktığı belirtildi. Virüs bulaşan kişi sayısı 2 bin 90’a çıkarken, bugüne kadar 1059 kişinin hastalığı atlattığı bildirildi.

Ülkedeki iki entiteden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’nda (FBIH) can kaybı 34, vaka sayısı 985, iyileşen sayısı da 598 olarak aktarılırken, diğer entite Sırp Cumhuriyeti’nde (RS) ise can kaybı 65’e, vaka sayısı 1086’ya, iyileşen sayısı 445’e yükseldi.

Brcko Özerk Bölgesi’nde ise bugüne kadar yalnızca 19 vakanın tespit edildiği ve 3 kişinin hayatını kaybettiği belirtilirken, kalan 16 kişinin de tamamen sağlığına kavuştuğu kaydedildi.

Türk Konseyi, salgının ekonomik etkisini azaltmak için iş birliğini güçlendirecek

Türk Dili Konuşan Ülkeler İş Birliği Konseyi üyelerinin ekonomi ve ticaretten sorumlu bakanları ile gümrük idareleri başkanları, yeni tip korona virüsün (Covid-19) ekonomiler üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmeye yönelik kararlar aldı.

Türk Konseyi’nden yapılan açıklamaya göre, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov’un moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantıya Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Özbekistan Başbakan Yardımcısı, Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanı Sardor Umurzakov, Kazakistan Ekonomi Bakanı Ruslan Dalenov ile Ticaret Bakanı Yardımcısı Kayrat Torebayev, Kırgızistan Ekonomi Bakanı Sancar Mukanbetov, gözlemci ülke Macaristan’ın Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijarto ile üye ülkelerin gümrük idareleri başkanları katıldı. 

Bakanların Covid-19’un neden olduğu ekonomik sıkıntılar ile iç ve dış ticarette yaşanan zorlukların giderilmesi için ülkelerinde atılan adımlar ve alınan tedbirler konusunda bilgi verdiği toplantıda, üye ve gözlemci ülkelerin ekonomi, ticaret ve gümrükten sorumlu bakanlıkları ve kurumlarının katılımıyla, Genel Sekreterlik koordinasyonunda ortak bir Eylem Planı oluşturulması hususunda mutabakat sağlandı.

Gıda güvenliğini sağlayacak önlemlerin geliştirilmesi, üye ve gözlemci devletler arasında zaruri ürünlere ilişkin ortak bir listesinin oluşturulması, ilaç ve tıbbi malzeme, insani yardım da dahil olmak üzere temel tüketim mallarının gümrükten geçiş prosedürlerinin elektronik ön bildirim sistemin kurulması marifetiyle hızlandırılması ve ithal vergilerini düşürme mekanizmalarının geliştirilmesi gibi konuların da konuşulduğu toplantıda, bahsi geçen ürünlerin üye ülkeler arasında teslimatını kolaylaştırmak için sınır geçiş noktalarında “yeşil koridor” uygulaması başlatılması da gündeme geldi.

Toplantıda, üye ülkeler arasındaki ticarette ulusal paraların kullanımının teşvik edilmesinin yanı sıra ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik ortak strateji belirlenmesi, bu çerçevede gümrük prosedürlerinin basitleştirilmesi, özellikle Orta Koridor’da taşıma modlarının çeşitlendirilmesi ve Bakü-Tiflis-Kars demir yolunun etkin kullanılması gibi unsurları içeren bir strateji belgesinin benimsenmesi konuları da ele alındı.

Türk Konseyi ülkeleri salgın dönemindeki oturma izni ihlallerinde ceza uygulamayacak

Türk Dili Konuşan Ülkeler İş Birliği Konseyi (Türk Konseyi) ülkelerinin göç idareleri, yeni tip korona virüs (Covid-19) salgını döneminde vize ve oturma iznini ihlal eden vatandaşlara, karşılıklı olarak idari ve cezai işlem uygulanmaması yönünde karar aldı.

Türk Konseyi üyesi ülkelerle gözlemci ülkelerin göç idareleri ve ilgili makamlarının yetkilileri, video konferans yöntemiyle düzenlenen toplantıda bir araya geldi.

Salgının birbirlerinin topraklarında kalan vatandaşları üzerindeki olumsuz etkisini ele alan yetkililer, oturma izin belgesi, vize ve göçle ilgili yaşanan diğer zorlukları çözmek üzere alınacak ortak tedbirleri görüştü, ilgili konularda bilgi alışverişinde bulundu.

Taraflar, bu süreçte vize ve oturma iznini ihlal eden vatandaşlara karşı idari ve cezai işlem uygulanmaması konusunda mutabık kaldı.

Yunus Emre Enstitüsü Avustralyalılara ve Yeni Zelandalılara Türkçe öğretecek

Yeni tip korona virüsü (Covid-19) salgını nedeniyle dünya genelinde kültür faaliyetlerine dijital ortamda devam eden Yunus Emre Enstitüsünün (YEE), Avustralyalı ve Yeni Zelandalılara Türkçe öğreteceği bildirildi.

YEE Melbourne Müdürü Yasemin Temelat, yaptığı açıklamada, Ürdün’den İngiltere’ye, Katar’dan Ukrayna’ya, Kazakistan’dan Tunus’a, Romanya’dan Polonya’ya kadar dünyanın pek çok farklı coğrafyasında internet üzerinden başarıyla devam eden Türkçe derslerinin Avustralyalı ve Yeni Zelandalılar için de başlatılacağını kaydetti.

Enstitünün, Melbourne merkezli Avustralya genelinde faaliyetlerine başladığını hatırlatan Temelat, Türkiye ve Avustralya arasındaki mevcut dostluk ilişkilerini, kültür, sanat, tarih ve dil eğitimi alanlarındaki faaliyetlerle desteklemeyi hedeflediğini söyledi.

Avustralya’nın çok kültürlülük yapısı içinde yaşayan farklı etnik kökenlere mensup toplumlardan ve Avustralyalı Türklerden gelen yoğun talepler dikkate alındığında YEE’nin yapacağı etkinliklerin önemli bir boşluğu dolduracağını dile getiren Temelat, “Avustralyalılardan ve Türk kökenli toplum bireylerinden gelen yoğun ilgi üzerine Türkçe dil kursları başlıyor. Dijital platform üzerinden gerçekleşecek Türkçe öğretim faaliyetine Avustralya’nın tüm eyaletlerinden ve Yeni Zelanda’dan da katılım öngörülüyor.” ifadelerini kullandı.

Macaristan, Türk Konseyi’nin ortak yatırım fonuna katılacak

Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Türk Dili Konuşan Ülkeler İş birliği Konseyinin (Türk Konseyi) ortak yatırım fonu kurma kararı aldığını ve buna ülkesinin de katılacağını açıkladı.

Bakan Szijjarto, Türk Konseyi üye ülkelerinin ekonomi ve ticaret bakanlarıyla video konferans yöntemiyle gerçekleştirdiği toplantı sonrası Facebook hesabından açıklamalarda bulundu. Söz konusu yatırım fonunun öncelikle gıda, tarım ve altyapı yatırımlarını finanse edeceğini belirten Szijjarto, şu ifadeleri kullandı: “Türk Konseyi üye ülkeleri, Türk yatırım fonu kurma kararı aldılar ve bu oluşuma biz de katılacağız. Türkiye’nin de söz konusu yatırım fonuna katılımı bunun önemini arttırıyor. Türkiye’nin hedefi kısa bir süre içinde dünyanın en güçlü 10 ekonomisi arasına girmek.”

Türk Konseyi ülkeleri ile Macaristan arasındaki ticaret hacminin son 10 yılda iki katına çıktığına değinen Szijjarto, Macar Eximbank’ın Türk Konseyi ülkelerinde yatırım yapmak isteyen Macar şirketlere 707 milyon dolarlık kredi imkânı sunduğunu kaydetti.

Türk Konseyi ülkelerinin, yeni tip korona virüsü (Covid-19) salgınıyla mücadelede Macaristan’a ciddi yardımlarda bulunduğunu ve bundan dolayı müteşekkir olduklarını vurgulayan Szijjarto, Türkiye’nin ülkesine maske yapımında kullanılması için 8 ton tekstil ihracatına izin verdiğini, Özbekistan’ın 650 bin, Kazakistan’ın 100 bin ve Azerbaycan’ın ise 40 bin maske yolladığını sözlerine ekledi.

İşgal altındaki Kırım’da vaka sayısı artıyor

1 Mayıs’ta edinilen bilgiye göre, Rusya tarafından işgal edilen Kırım’da son 24 saatte 9 yeni korona virüsü vakası tespit edildi. Akyar kentinde tedavi gören bir vakanın ise hayatını kaybetti. İşgalcilerin korona virüsü salgını ile ilgili yayınladığı sözde resmi verilere göre ilgili ölüm korona virüsü sebebiyle yarımadada gerçekleşen ilk ölüm oldu.

Öte yandan işgalci yönetimin yaptığın açıklamaya göre, Kırım’da tespit edilen toplam korona virüsü vaka sayısı 185’e çıktı. Bunlardan 45’i iyileşti. Yarımadada 250’si doktor olmak yaklaşık 2 bin kişi gözetim altında tutuluyor.

İşgalci yönetimin insanlara Kırım’a iş, tatil veya başka bir amaçla gelmemeleri çağrılarına rağmen mayıs ayındaki tatil günlerini fırsat bularak yarımadaya gelen kişilerin sayısı arttı. 30 Nisan 2020 tarihinde Rusya’dan Kırım’a 11 yasa dışı uçak seferi yapıldı. Bugün 1 Mayıs’ta ise 17 yasa dışı seferin düzenlenmesi bekleniyor.

Batı Trakya Türklüğünün temsilcisi DEP’ten Ramazan ayındaki baskılara tepki

Yunanistan’da Batı Trakya Türklerinin dini özgürlüklerine yönelik baskı ve tacizleri Demokrasi Eşitlik ve Barış Partisi (DEB) yaptığı bir açıklama ile tepki gösterdi.

Millet Gazetesi’nin aktardığına göre Batı Trakya Türk Azınlığı’nın tek siyasi temsilcisi olan DEB Partisi Batı Trakya’da son zamanlarda ezanların kısılmak istenmesi, polislerin ve kendilerini yetkili tanıtan bazı kişilerin Ramazan davulcuların önünü keserek onları uyarmaları ve davulu çalmamaları konusunda baskıların yapılmasıyla ilgili açıklama yaptı ve yaşanan hadiselere karşı sessiz kalınamayacağını belirtti.

DEB Partisi konu ile ilgili yaptığı açıklamada, “Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı bugüne kadar yetkililerin aldığı her türlü karara saygı duymuş ve uygulamada da büyük bir hassasiyet göstermiştir. Geçirmekte olduğumuz mübarek Ramazan ayında korona virüs salgını ile mücadele kapsamında camilerimizin kapalı kalması gerekliliğinin farkında olup bu kararın istisnasız uygulandığı herkes tarafından bilinmektedir. Ancak son günlerde görülen bazı hadiselere sessiz kalmamız mümkün değildir.” ifadelerini kullandı.

DEB Partisi Yunanistan kuklası atanmış müftülerin bu tacizler karşısında suskun kaldığını vurgulayarak, ”Batı Trakya Müslüman Türk azınlığının kurum ve kuruluşları ezanlarımıza tam anlamıyla sahip çıkarken, Azınlığımız tarafından kabul görmeyen, devlet tarafından atanmış müftü naiplerinin bu konuda en ufak bir hassasiyet göstermemiş olmalarına hayretle şahit olmaktayız. Yetkili kurumların aldığı kararlarla hiçbir ilgi ve bağlantısı olmayan bu tür baskıcı uygulamaları kesinlikle kabul etmediğimizi ve şiddetle kınadığımızı kamuoyun bilgisine sunmak isteriz.” açıklamasında bulundu.

Çin’den Ramazan ayından Uygurlara yönelik tehdit

Çin Komünist Partisi ülkede Ramazan uygulamaları için bir araya gelen Uygur Müslümanları hapse atmakla tehdit etti.

Dünya Uygur Kongresi’ne göre, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Uygur, Kazak ve Kırgızları sistematik olarak hedef alıyor. Çin hükümeti, Ramazan ayı boyunca Kuran kopyalarını yakarak, helal gıda ürünlerini yasaklayarak ve yemek mekânlarını açık kalmaya zorlayarak baskılarını artırmaya devam ediyor. Ayrıca Çin, Ramazan ayı boyunca dini kıyafetlerin giyilmesini de yasakladı. Başı açık veya kapalı olan Uygur kadınların, manevi bağlılık gösteren kıyafetler giymesi sebebiyle toplama kamplarına atılabileceği bildirildi.

İktidardaki Han Çinlileri tarafından, Uygurlar üzerinde uygulanan kültür yıkımı, uzun yıllardır devam ediyor. Uygur Türklerinin kültürlerini ve dinlerini unutması için yapılan çalışmalar, manevi ve kültürel değerlere zarar veriyor. Türkçe konuşan Uygurlar sebepsiz yere hapse atılıyor. Tüm bunların dışında Ramazan baskılarına da devam edilen Uygurlar, Çin Komünist Partisinin ideali olan dinsiz bir toplum olmaya itiliyor.

Kerkük’te yeniden sokağa çıkma yasağı ilan edildi

3 Mayıs günü, korona virüsü ile mücadele kapsamında oluşturulan kriz masasından yapılan yazılı açıklamada, korona virüsü vaka sayısının hızla artması üzerine Kerkük’te yeni bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildiği belirtildi. Sokağa çıkma yasağı son bir günde 35 vakanın görünmesi üzerine yeniden uygulamaya girecek. Yasağa uymayanlara para cezası uygulanacak.

İlk olarak, 16 Mart 2020’de sokağa çıkma yasağının ilan edildiği Kerkük’te, 21 Nisan’dan bu yana hafta sonları tüm gün, hafta içi ise 18.00 – 06.00 saatlerini kapsayan sokağa çıkma yasağı uygulanıyordu. Türkmen kaynaklarını yansıtan Kerkük.Net’e göre son 4 günün içerisinde 20 vakanın kaydedildiği Kerkük şehir merkezindeki semtlerde geniş çaplı dezenfekte çalışması başlatıldı. Öte yandan, Kerkük Sağlık Dairesi, korona virüsü vakalarının çıktığı semtlerde seyyar test uygulamasını gerçekleştirdi.

Bakü – Tiflis - Kars tren hattı ticarete nefes aldırıyor

Korona virüsü nedeniyle birçok ülke ile kara yolu ve hava yolu taşımacılığı durma noktasına gelirken özellikle Azerbaycan, İran ve Orta Asya ülkelerine yapılan ticaret, Bakü-Tiflis-Kars demir yolu hattı ile nefes aldı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Dünya Sağlık Örgütünün pandemi ilanından sonra İran karayolu taşımacılığının durdurulduğunu, söz konusu karar sonrasında İran’ın ihtiyaçlarının karşılanmasının yanı sıra İran üzerinden Asya ülkeleri ile olan ticaretin de Bakü-Tiflis-Kars hattına kaydırıldığını söyledi.

Bakan Karaismailoğlu, “Korona virüs gerekçesiyle, eşyaların ülke kara yolu geçişlerinde, sınırlama geldiği andan itibaren gerekli tedbirleri aldık. Bakü-Tiflis-Kars hattında seferlerin tekrar başlatıldığı 3 Mart’tan bugüne kadar İran ile karşılıklı yaklaşık 3 bin vagon ile 100 bin ton, Bakü-Tiflis-Kars hattından ise bin 350 vagon ile yaklaşık 55 bin ton taşıma yaptık.” açıklamasında bulundu.

Kırım Tatarlarının tarihini ve kültürünü tanıtacak olan site faaliyete geçti

Kırım Tatar halkının kültürü, medeniyeti ve tarihi konusunda detaylı bilgilerin yer aldığı İngilizce internet sitesi “devletsaray.org” erişime açıldı.

Sitenin logosunda, Kırım Hanlığı’nın tarihi başkenti Bahçesaray’daki Hansaray kullanıldı. İnternet sitesinin organizatörleri, sayfada gelecek dönemde “Kütüphane” sekmesinin açılacağını ve Kırım Tatarlarının tarihine ve kültürüne ait materyallerin buraya eklenebileceğini duyurdu.

Organizatörler, internet sitesinin gelişmesine katkıda bulunmak isteyen herkese destek çağrısında bulundu.

Irak hükümetinde Türkmenlere yer verilmedi

Irak’ta Mustafa Kazımi’nin Başbakan olmasının ardından kurulan hükûmette, Türkmenlere yine yer verilmemesi Irak Türkmenlerinin sert tepkilerine yol açtı.

Mustafa Kazımi’nin kararı sonrasında Irak Türkmen Cephesi (ITC) Genel Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi sosyal medya hesabında, “Bağdat’taki siyasetçiler, Kazımî’nin hükümetinde Türkmenlerin olmaması hakkında anlaştı. Türkmen vekillerin birleşmesi çok kimseleri kızdırmış oldu. Bizim parçalanmamızı istiyorlar. Milletimize sesleniyorum: Bağdat ile ilişkini gözden geçirmeli ve yeni karara hazır olmalısın.” ifadelerini kullandı.

Millî Devlet Gazetesi’ne yaptığı açıklamada Salihi, Türkmenlerin kabine alınmamasını “Sadece hükümetin içinde yer almamamız durumunda değil kabinenin içinde olsak da olmasak da Türkmenler olarak stratejilerimizi gözden geçirmemiz lazım. Çünkü malumunuz Irak’ta federal bir sistem söz konusu. Kuzeyde Kürt, ortada Sünnî, güneyde ise bir Şiî oluşumu mevcut. Eğer biz Türkmenler, Sünnilerle Kürtlerin arasında kalırsak kimimiz Kürtlerin kimimiz Sünnilerin içinde eriyecek. Bu yüzden hükümetin içinde olsak da olmasak da- ki Türkmenler her zaman Irak’ın toprak bütünlüğünü savunur -stratejilerimizi ciddi bir şekilde gözden geçirmek zorundayız. Ben bütün Türkmen aydınlarını her türlü anayasal ve uluslararası yolları denemeye davet ediyorum. Biz bu coğrafyada kimliğimizi korumak için, başkalarının içinde erimemek için kendi projelerimizi, stratejilerimizi kendimiz hazırlamalıyız. Başka milletlerin stratejileri ile hareket etmemeliyiz. Çünkü kendi stratejisi olmayan, kendi projesini kendisi üretemeyen topluluklar yok olmaya mahkûmdur.” sözleriyle değerlendirdi.

Öte yandan 7 Mayıs’ta Irak meclisinde yapılan oylamada Kazımi hükümeti güvenoyu aldı.

Batı Trakya Türklerinden anaokulunda Türkçe dersi talebi

Batı Trakya Türk azınlığına ait kurumlar, anaokulu eğitim müfredatına dâhil edilecek olan İngilizcenin yanı sıra Türkçe dersinin de yer almasını talep etti.

Gündem Gazetesi’nin haberine göre konuyla ilgili olarak bir açıklama yayımlayan DEB Partisi, Batı Trakya Azınlığı Kültür ve Eğitim Şirketi, Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği ve Batı Trakya Azınlık Okulları Encümenler Birliği, Türkçenin de anaokullarına dâhil edilmesi talebinin dikkate alınmasını istedi.

Azınlık kurumları, Eğitim Bakanlığı’nın ”Anaokulunda İngilizce Dil Etkinlikleri” adı altındaki pilot uygulama kapsamında İngiliz dilinin yanı sıra azınlığın yaşadığı bölgelerdeki anaokullarında Türk dilinin de aynı yaratıcı faaliyetlerle öğretilmesi talebini dile getirdi. Azınlık kurumları tarafından konuyla ilgili yapılan ortak açıklama şöyle: “Azınlığımız 2010 yılından bugüne kadar Lozan Antlaşması’ndan doğan eğitim hakkını ileri sürerek, azınlık eğitim sistemi içerisinde çift dilde Türkçe Yunanca eğitim verecek anaokulu talebini defalarca dile getirmiştir. Avrupa Birliği (AB) içerisinde çift dilli eğitim veren sayısız anaokulu olduğu gerçeğinden de hareketle, hem Lozan Antlaşması’ndan elde edilen bir eğitim hakkı hem de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirgesi’nden doğan bir hak olarak azınlığımızın bu talebi ivedilikle Yunanistan’ın yetkili makamlarında artık karşılık bulmalıdır.

Tüm bunların ışığında Eğitim ve Din İşleri Bakanlığı Taslak Kanunu ve özellikle ilgili Kanunun 2. Maddesi ‘Anaokulunda İngilizce Dil Etkinlikleri’ ile ilgili olarak yapılan istişarede Azınlık kurumları olarak şunları talep etmekteyiz: Seçilmiş pilot okullarda, İngilizce dilinde çeşitli faaliyetlerin organize edilmesi ve uygulanması şeklinde tasarlanan 2. madde, çok dilliliğin bebeklik/okul öncesi döneminden temelinin atılmasına/sağlamlaşmasına katkıda bulunan olumlu bir eğitimsel adımdır.”

İşgalci Rusya Donbas’a saldırmaya devam ediyor

Ukrayna’nın Donbas bölgesini işgal eden Rus silahlı güçleri, ateşkes anlaşmasını görmezden gelmeye devam ediyor.

Rus silahlı güçlerinin 5 Mayıs 2020 tarihinde düzenlediği 15 saldırı sonucunda 2 Ukraynalı asker yaralandı. Ukrayna ordusundan yapılan açıklamada, “Düşman, pozisyonlarımıza Minsk Anlaşmaları çerçevesinde yasaklanan 82 mm kalibrelik havanlar, ayrıca çeşitli sistem bomba atar, büyük kalibreli makineli tüfekler, keskin nişancı tüfekleri ve diğer silahlarla saldırdı.” denildi.

Donbas’taki silahlı çatışma, Rusya Kırım’ı işgal ettikten sonra 2014 yılında başlamıştı. Birleşmiş Milletler’in (BM) verilerine göre Donbas’ta 2014-2019 yılları arasında yaklaşık 13 bin 200 kişi hayatını kaybetti.

Türk Konseyi Genel Sekreteri Amreyev’den Göçebe Oyunları’nın ertelenmesine ilişkin açıklama

Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, bu yıl Türkiye’de düzenlenmesi planlanan 4. Dünya Göçebe Oyunları’nın yeni tip korona virüs (Covid-19) salgını nedeniyle gelecek seneye ertelendiğini bildirdi.

Amreyev, 4. Dünya Göçebe Oyunları’nın ertelenmesine ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Türk halklarının ulusal oyunlarını canlandırmak, geliştirmek ve korumak amacıyla Dünya Göçebe Oyunları düzenleme girişiminin, 2012 yılında Bişkek’te gerçekleştirilen 2. Türk Konseyi Zirvesi’nde Kırgızistan tarafından önerildiğini anımsatan Amreyev, bu girişimin, Türk Konseyi üye ülkelerinin devlet başkanları tarafından güçlü bir şekilde desteklendiğinin altını çizdi.

Amreyev, üye ülkelerin ve Türk Konseyi Sekretaryasının destekleriyle Dünya Göçebe Oyunları’nın bugüne kadar üç kez düzenlendiğine işaret ederek, tüm Türk dili konuşan ülkelerin ve halkların kültürel mirasını temsil eden, eşsiz ve birleştirici bir girişim olan Dünya Göçebe Oyunları’nın, dünyanın dört bir yanından binlerce sporcu, seyirci ve üst düzey devlet yetkilisini bir araya getirdiğine dikkati çekti.

Türkiye sağlık turizminde 31 ülkeye kapısını açıyor

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Ahmet Tekin imzalı “Covid-19 Pandemisi Suresince Uluslararası Sağlık Turizmi Kapsamında Ülkemize Gelecek Hasta ve Hasta Yakınları Hakkındaki Tedbirleri içeren resmi yazı, Uluslararası Sağlık Hizmetleri AŞ (USHAŞ) ile Türkiye genelinde tüm valiliklere gönderildi.

Resmi yazıda, Covid-19 ile mücadele sürecinde uluslararası sağlık turizmi kapsamında Türkiye’den sağlık hizmeti almak isteyen hastaların kabul şartları, ülkeye girişleri, hastaneye yatış̧, tedavi, taburculuk ve izolasyon kuralları ile hasta ve refakatçilere yönelik alınacak tedbirlerin belirlendiği ifade edildi.

Buna göre, uluslararası sağlık turizmi kapsamında, 20 Mayıs 2020’den itibaren Irak, Libya, Azerbaycan, Gürcistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Yunanistan, Ukrayna, Rusya, Cibuti, Cezayir, Kosova, Makedonya, Arnavutluk, Bosna Hersek, Romanya, Sırbistan, Bulgaristan, Moldova, Somali, Kuveyt, Katar, Bahreyn, Umman, Almanya, İngiltere, Hollanda, Pakistan, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden gelecek hastalar kabul edilecek.

Emine Ceppar, Ukrayna Dışişleri bakan yardımcısı olacak

Eski Ukrayna Enformasyon Politikaları Bakan Yardımcısı Emine Ceppar’ın Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcılığı görevi için adaylığı onaylandı.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskiy, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcılığı görevi için, eski Ukrayna Enformasyon Politikaları Bakan Yardımcısı Ceppar’ın adaylığını onayladığını bildirdi.

DEAŞ, Türkmenleri hedef almaya devam ediyor

Terör örgütü DEAŞ, Irak’ta Türkmen yerleşimlerine saldırılarını son günlerde artırdı.

DEAŞ, Kerkük kırsalında 16 Mayıs günü Yayçı kasabasına bir terör saldırısı gerçekleştirdi. Kerkük Net’in aktardığına göre DEAŞ, Kerkük’e bağlı Yayçı kasabası girişinde bulunan kontrol noktasına saldırdı. Saldırıda bir Türkmen polisi şehit oldu. Irak Türkmen Cephesi (ITC) Genel Başkanı Erşat Salihi konu ile ilgili, ”Irak hükümeti, Kerkük ve Türkmeneli bölgelerinde askeri takviyeleri yapmak ile yükümlüdür.” ifadelerini kullandı.

DEAŞ dün de Kerkük’ün güneyindeki Tazehurmatu’ya bağlı Çardaklı köyüne saldırdı. Türkmen nüfuslu Çardaklı köyünde, DEAŞ teröristlerinin sızmasını engellemeye çalışan bir Türkmen askeri şehit oldu. ITC Lideri Salihi konu ile ilgili, ”Yine DEAŞ yine Türkmenler. DEAŞ, Tazehurmatu’ya bağlı Türkmen Çardaklı köyüne sızma girişiminde bulunduğu sırada, aslanlarımızın müdahalesi ile karşılaştılar 1 şehit ve 3 yaralımızın olduğu saldırıda DEAŞ’a fırsat verilmedi. Ancak teröristler, çiftçilerimizin arazilerini yaktı.” dedi.

Ukrayna’da Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı resmî olarak kutlanacak

Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Kırım Tatar Sürgününün 76. yıl dönümü vesilesiyle Kırım Tatar halkının milli lideri, Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve Kırım Tatar Milli Meclis Başkanı Refat Çubarov da dâhil olmak üzere Kırım Tatar halkının temsilcileriyle ile bir araya geldi. 

Görüşme sırasında, Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Ramazan ve Kurban Bayramının Ukrayna’da resmi bayram statüsüne getirileceğini ve Kıyiv’de yeni bir cami inşa edileceğini duyurdu.

Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisinin Basın Servisinden yapılan açıklamada, “Volodımır Zelenskiy, yakın günlerde Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı’na devlet dini bayramı statüsü verecek bir kararnameyi imzalayacağını açıkladı. Bununla birlikte, Kıyiv’de yeni büyük bir cami kurulması planlanıyor. Cumhurbaşkanı, bu caminin projesini Kırım Tatarlarından beklediğini ve bu projeyi desteklemeye hazır olduğunu duyurdu” denildi.

Ayrıca, görüşme sırasında, Volodımır Zelenskiy, Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü nedeniyle Kırım Tatar halkına başsağlığı diledi.

Türkmenistan, Azerbaycan ve Kazakistan limanları arasında Covid-19 salgınına karşı ortak tedbirler

Hazar Denizi kıyısında yer alan Türkmenbaşı, Bakü, Aktau ve Kuryk liman başkanları, düzenlenen bir video konferans toplantısında Covid-19 salgınıyla mücadele için ortak tedbirleri görüştü.

Üç ülkenin Hazar Denizi kıyısında bulunan uluslararası deniz limanı başkan ve yetkilileri ile
Büyükelçilerinin katıldığı video konferans toplantısında, Türkmen Büyükelçi Mekan İshanguliyev, Covid-19 salgını sırasında Hazar devletleri arasındaki iş birliğinin öneminin altını çizerek, salgının etkisinin
azaltılmasında stratejik öneme sahip Orta Koridorun önemli rolünü vurguladı.

Bakü Limanı Genel Müdür Yardımcısı Vahid Aliyev, Limanın 7/24 yoğun bir rejimde çalıştığını ve sürekli
olarak dezenfekte edildiğini kaydetti. Aliyev daha sonra toplantı katılımcılarını Covid-19’un yayılmasını
önlemek için Bakü limanında alınan önlemleri anlattı ve deneyimlerini Kazakistan ve Türkmenistan
limanlarıyla paylaştığını kaydetti.

Taraflar, limanlar arasında elektronik bilgi alışverişinin sağlanması, epidemiyolojik ve gümrük iş birliğinin
yoğunlaştırılması, yük taşımacılığı ve karantina konularında limanlar arasında faaliyetlerin
senkronizasyonunun sağlanması konularında mutabık kaldılar.

Irak Türkmen Cephesi Genel Merkezinde toplantı düzenlendi

Irak Türkmen Cephesi Başkanı Milletvekili Erşat Salihi, Irak Türkmen Cephesi Genel Merkezinde üst düzey katılımlı bir toplantıya başkanlık etti. Toplantıda, Parlamentodaki Türkmen milletvekillerinin söylem ve hedef birliğine önem verilmesi ve Irak hükümetinin göstereceği yeni kabinedeki Türkmen adayı kararına saygı duyulması ele alındı. Toplantıda ayrıca, Yüksek Seçim Komiserliği Kerkük Şubesindeki görevlerin adı hileye karışanlara yeniden verilmesi kararına tepki gösterilmesi ele alındı.

Kerkük Sağlık Müdürlüğü görevinin, kentteki etnik gruplara göre dağılımına dayanarak, bir Türkmen’in atanması konusunda bakanlık ile irtibatın ve bağlantının devam ettiği ifade edildi.

Toplantıda, Kerkük valilik görevinin Türkmenlere verilmesi hususunda, Irak Türkmen Cephesi, Türkmen siyasi parti ve hareketleri ilk günlerden beri bugüne kadar bu hususta hem fikir oldukları ve bunu destekledikleri ayrıca bir Türkmen projesi olarak Birleşmiş Milletler Irak Temsilciliğine Mart 2019 tarihinde verildiğine dikkat çekildi. Bu hususta Türkmen Ve Arap temsilcileri arasında yapılan görüşmelerde, ortaklaşa anlaştıkları belgelerin daha önceki hükümet başbakanlarına ve Birleşmiş milletler Irak Temsilciliğine sunulduğu aktarıldı.

Kerkük kentinin tek bir taraf ile yönetilmediğinin altı çizilen toplantıda, bu kent ancak %32 oranı üzerinde görev dağılımı esas alınarak yönetileceğine önem verildi. Bu oranın da daha önce Birleşmiş Milletler Irak Temsilciliği denetiminde yapılan toplantılarda vurgu yapıldığı konusu ele alınan toplantıda, ancak ne yazık ki bu öneriler iki Kürt siyasi parti tarafından kabul edilmediği aktarıldı.

Macar basınından Türk SİHA’larına övgü

Macar Magyar Nemzet gazetesi, Türkiye’nin kendi üretimi olan yeni nesil silahlı insansız hava araçlarıyla (SİHA) Libya’da savaşın gidişatını değiştirdiğini, bunların Suriye’de de etkili şekilde kullanıldığını yazdı.

Magyar Nemzet gazetesinin David Laszlo imzalı haberinde, Türkiye’nin yaptığı yatırımlar neticesinde bugün bağımsız bir savunma sanayisine sahip olduğunu ve ürettiği teçhizatı ihraç etmeye başladığını belirtti.

Haberde, Türkiye’nin, Libya’nın Birleşmiş Milletler nezdindeki meşru temsilcisi Libya Hükümeti’ni destekleyerek savaşın gidişatını değiştirdiğini, Türk silahlarının sahada da kendini ispat ettiğini kaydetti.

“Türkiye’nin başka ülkeleri zengin etmek yerine kendi bağımsız savunma teknolojisini geliştirdiği” vurgulanan haberde, ‘‘Türkiye kendi savaş uçağını, uçak gemisini, zırhlı araçlarını geliştiriyor ve bu arada ürettiği dronelar da çok iyi işler çıkarıyor.” denildi.

Gazeteye konuşan Türkiye Uzmanı Zoltan Egeresi, Türkiye’nin 1952’de NATO üyeliği sonrası Soğuk Savaş döneminin başlarında savunma teknolojisinde tamamen ABD’ye bağımlı olduğuna, 1974 Kıbrıs müdahalesi neticesinde ABD tarafından Türkiye’ye uygulanan ambargo sonrası Türkiye’nin kendi savunma sanayisine yatırım yapmaya başladığına dikkat çekti.

TİKA, ramazanda 66 ülkede yaklaşık 700 bin ihtiyaç sahibine ulaştı

Afrika’dan Amerika’ya, Asya’dan Avrupa’ya faaliyet gösterdiği coğrafyalarda soydaşlara, terör mağdurları ve ihtiyaç sahiplerine dil, din ve ırk ayrımı gözetmeksizin hizmet götüren Türk İş birliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), bu ramazanda 66 ülkede 100’ü aşkın projeyle yaklaşık 700 bin ihtiyaç sahibine ulaştı.

TİKA ramazan ayında da dünyanın dört bir yanındaki yardım ve destek faaliyetlerini sürdüren Başkanlık, gıda yardımlarıyla, 524 bin 865 kişiye, hijyen yardımlarıyla da 133 bin 757 kişiye ulaştı. Böylelikle TİKA, ramazan ayında ihtiyaç sahiplerine 106 bin 285 koli ulaştırdı.

Başkanlık, bu ramazanda, tamamı Güney Afrika topraklarıyla çevrili Lesotho’nun en fakir bölgelerindeki 700 aileye gıda desteğinde bulundu.

Covid-19 tehlikesi devam ederken, Türkiye’nin salgına karşı sürdürdüğü destek kapsamında Lesotho’ya dezenfektan, eldiven ve maske de temin edildi.

DEAŞ Kerkük’te 17 semti susuz bıraktı

Kerkük kentinde bulunan 17 semt, terör örgütü DEAŞ’ın kentteki su tesislerine elektrik sağlayan yüksek gerilim hatlarına düzenlediği saldırılar nedeniyle susuz kaldı. Irak Federal Polis Gücü bünyesinde görev yapan Mecid Ahmed, yaptığı açıklamada, Kerkük’ün İdris Heyyas köyü yakınındaki yüksek gerilim hatlarının bulunduğu alana DEAŞ mensuplarınca yerleştirilen bombanın uzaktan kumandayla patlatıldığını belirtti.

Saldırı sonrası yüksek gerilim hattının devrildiğini kaydeden Ahmed, DEAŞ’lı teröristlerin bölgedeki yüksek gerilim hatlarını hedef alarak kentteki su arıtma tesislerini elektriksiz bıraktığını söyledi. Bu şekilde son iki haftada üç yüksek gerilim hattının hedef alındığını aktaran Ahmed, söz konusu saldırıların kentteki 17 semtin susuz kalmasına neden olduğunu ifade etti. Ahmed ayrıca DEAŞ saldırılarının önüne geçmek için Kerkük’ün güneyindeki kırsal bölgelerde başlatılan operasyonun devam edeceğini kaydetti.

DEAŞ, son zamanlarda Irak’ın içinde bulunduğu siyasi istikrarsızlık, güvenlik zafiyeti ve ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin yeni tip korona virüs (Covid-19) nedeniyle sahadan çekilmesinden de istifade ederek özellikle kırsal bölgelerdeki saldırılarını artırmıştı.

BDT Dışişleri Bakanları Konseyi toplandı

Türkmenistan Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, Bağımsız Devletler Topluluğu Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısına katıldı.

Özbekistan Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov’un dönem başkanlığında gerçekleştirilen video konferans toplantısında Covid-19 salgınıyla mücadele ve küresel salgının, olumsuz ekonomik ve insani sonuçlarının üstesinden gelmede iş birliği konuları değerlendirildi.

Bağımsız Devletler Topluluğu’nun salgınla mücadele amaçlı ortak çabaların tartışıldığı toplantıda, iş birliği için etkili araçların oluşturulmasının önemi üzerinde duruldu. Bakan Meredov, bilimsel diplomasi alanında deneyimli bilim adamları ile tıp uzmanları arasında gerekli ilişkilerin kurulmasının uygun olduğunu vurguladı.

Toplantıda BDT ülkelerinin başta BM, AGİT AB AGİK ve DSÖ olmak üzere uluslararası kuruluşlarla iş birliğinin yanı sıra üye ülkelerdeki kurumlar arasında iş birliği öncelikleri ayrıntılı olarak tartışıldı. Bu bağlamda, özellikle uyuşmazlıkların ve çatışmaların çözümünde karşılıklı güvene dayalı ilişki kültürünün güçlendirilmesinin önemi vurgulandı. Toplantıya katılan Bakanlar, aynı zamanda, ekonomi, enerji, bilim, eğitim, kültür ve gençlik politikaları ile ulusal ekonomilerin kilit sektörlerinde, ileri teknolojilerin geliştirilmesi ve uygulanması da dahil olmak üzere ortaklıkların genişletilmesine yönelik konularda görüş alışverişinde bulundular.

Bosna Hersek şehitleri dualarla anıldı

Bosna Hersek’te 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta, ülkelerinin bağımsızlığı için canlarını feda eden binlerce şehit dualarla anıldı.

Bosna Hersek İslam Birliği’nin 23 Ocak 1995’te aldığı kararla Ramazan Bayramı’nın ikinci günü Şehitler Günü olarak kabul edilirken, bugün de ülke genelindeki şehitliklerde anma programları düzenlendi. Bağımsız Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzetbegoviç’in de kabrinin bulunduğu Saraybosna’daki Kovaçi Şehitliği’nde düzenlenen törene, Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Sefik Dzaferovic ve Halklar Meclisi Başkan Yardımcısı Bakir İzzetbegoviç’in yanı sıra siyasiler, ordu mensupları ve şehit yakınları katıldı.

Yeni tip korona virüs (Covid-19) salgını tedbirlerine uyularak icra edilen programda, şehitlik anıtına ve merhum İzetbegoviç’in kabrine çelenk bırakıldı ve Kur’an-ı Kerim okundu.

Dzaferovic, yaptığı açıklamada, “Bosna Hersek’in en iyi oğulları” olarak nitelendirdiği şehitleri anmak üzere bir araya geldiklerini vurgulayarak, “Onlar, bizim özgürlüğümüz için canlarını feda etti. Bizim özgürlüğümüz, bölünmemiş ve demokratik bir Bosna Hersek’tir. Bu insanlara borcumuzu asla ödeyemeyiz, zira onlar, bu uğurda canlarını verdiler.” dedi.

ABD’den 9 Çinli şirkete “Doğu Türkistan” yaptırımı

Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanlığı, 22 Mayıs 2020 tarihinde yayımladığı karar ile 9 Çinli şirkete, Doğu Türkistan’da yaşanan hak ihlallerini gerekçe göstererek yaptırım uygulanacağını duyurdu.

AFP Washington servisinin duyurduğu habere göre, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), aralarında Çin hükümetine bağlı bir enstitü de (Çin Kamu Güvenliği Bakanlığı Adli Bilimler Enstitüsü) olmak üzere Çin merkezli 9 şirkete daha yaptırım uygulayacak. Ticaret Bakanlığının yaptırım kararı almasında, Doğu Türkistan’da yaşanan insan hakları ihlalleri, Uygur Türklerine ve diğer azınlıklara yönelik baskı ve asimilasyon politikaları etkili oldu.

Öte yandan, ABD Ticaret Bakanlığının yayımladığı kararda, 24 şirkete daha kitle imha silahları ve diğer askeri faaliyetlere karıştıkları gerekçesiyle yaptırım uygulanacağı kaydedildi. Böylelikle, toplamda 33 farklı şirket ABD’de kara listeye alındı. ABD Senatosu, Çin hükümetinin Doğu Türkistan’da uyguladığı baskı rejimi dolayısıyla Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını konu alan yasa tasarısını onayladı.

Türkmeneli Partisi, İçişleri Bakanına Kerkük’te eşit görev dağılımı için çağrıda bulundu

Türkmeneli Partisi, İçişleri Bakanına Kerkük’te etnik gruplara dayalı dengeli bir görev dağılımı için, mesleki bir komisyon teşkil ederek durum değerlendirmesi yapmasını talep etti.

Bu açıklamayı Türkmeneli Partisi Yürütme Kurulu Üyesi Timur Abdülaziz Beyatlı, düzenlediği basın toplantısında dile getirdi. Bayatlı açıklamasının devamında, dikte rejime karşı Irak Kürt Bölgesinde güçlü bir askeri muhalefet yapan Türkmen askerleri Akıncıların şu ana kadar devlet tarafından haklarının verilmemesi konusunda soruşturma başlatılmasını istedi.

Kerkük ile ilgili Beyatlı, Türkmeneli partisi olarak Kerkük’teki güvenlik birimindeki görevlerin eşit dağılımı için, yeni ve eşit bir şema kurularak kentteki tüm etnik gruplarına görev verilmesini talep ederek, şu ana kadar Kerkük güvenlik komisyonunda Türkmenleri temsil eden bir kişinin olmadığına dikkat çekti.

Kırımlı gençler Rus ordusunda zorunlu askerliğe çağrılmaya devam ediliyor

Rusya Federasyonu, uluslararası hukuk normlarını ihlal ederek işgal altındaki Kırım’da 2015 yılından bu yana 22 bin 500 kişiyi Rus ordusunda zorunlu askerliğe çağırdı.

Ukrayna’nın Geçici Olarak İşgal Edilen Toprakların Yeniden Entegrasyonundan Sorumlu Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Kırım’ın işgalci yönetiminin, 2020 yılının ilkbahar-yaz döneminde Rus ordusuna yaklaşık üç bin Kırımlı genci çağırmayı planladığını kaydetti. Öte yandan, işgalcilerin açıklamasına göre, zorunlu askerliğe çağrılan Kırımlıların çoğu askerlik yapmak için Rusya’nın çeşitli bölgelerine gönderilecek.

Ukrayna’nın Geçici Olarak İşgal Edilen Toprakların Yeniden Entegrasyonundan Sorumlu Bakanlığı, konuya ilişkin, “Uluslararası hukuk uyarınca işgalci devletin, Kırım ve Akyar (Sivastopol) sakinlerinin kendi ordusuna hizmet etmesi için çağırması savaş suçu sayılıyor.” açıklamasını yaptı. Ayrıca, bakanlık Ukrayna’nın, devamlı olarak uluslararası toplumun dikkatini, işgalci devlet Rusya’nın işgal ettiği Kırım’daki insan hakları ihlallerine çektiğini kaydetti.

Çin’in Doğu Türkistan’daki kültürel soykırımı

Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrindeki ünlü Heytgah Camii’nin dış cephesinde yer alan İslami motifler işgalci Çin yönetimi tarafından söküldü.

Çin, Doğu Türkistan’ı işgal ettiği günden beri bölgedeki Türk-İslam eserlerine karşı yıkıcı bir tutum izliyor. 2016 yılından itibaren toplama kampları ile birlikte İslami eserlere ve mezarlıklara yönelik sistematik bir kültürel soykırım hamlesi başlatıldı. Uygur İnsan Hakları Projesi (UİHP) geçtiğimiz yıl ”İnancın Yıkımı: Uygur Camiileri ve Türbelerinin Yıkımı” adlı bir rapor yayınlandı. Raporda uydu görüntüleri kullanılarak 2016-2019 yılları arasında 10 bin ila 15 bin civarında cami, türbe ve diğer dini yapının yıkıldığının tespit edildiği belirtildi.Bununla birlikte, şehir merkezlerindeki sembolik camiler ise uluslararası toplumun sert tepkilerinden kaçınmak için başka türlü tecavüzlere maruz kaldı. Camilerde yer alan hilal, yıldız, kubbe ve hat yazılarının bulunduğu motifler ve tablolar kaldırıldı. Çinli yetkililer özellikle yabancı ziyaretçileri Kaşgar’daki Heytgah Camii’ne getirerek bölgede dini özgürlüklerin bulunduğu izlenimi sunmaya çalışıyor. Heytgah Camii, Doğu Türkistan’daki camilerin en büyüğü ve Çin’in diğer bölgelerinde de bu cami kadar büyük bir İslami yapı bulunmuyor.

Heytgah Camii, Çin’in yıkım kampanyalarından kurtulmakla birlikte, endişe verici önemli gelişmeler yaşandı. 2018 yılında yetkililer kubbe ve minarelerdeki alemlerde bulunan ay yıldızları kaldırdı. Ayrıca camii girişinde yer alan İslami hat yazılarının bulunduğu tabela kaldırıldı. Uygurlar bu durum nedeniyle camiiden geri sadece bir kabuğunun kalacağı endişesini taşıyorlar. Kapının girişinde bulunan Kuran’dan yazılar bulunan hat tabelası 1908 yılına ait bir tarihi eser ve nerede olduğu henüz bilinmiyor.

Dünya Uygur Kongresi (DUK) Diyanet İşleri Komitesi Başkanı Turğuncan Alavudun’un yaptığı açıklamada, ”Heytgah Camii’ne yapılanlar Çin rejiminin şeytanca politikası olan Uygurları İslam inancına yönelik saldırıların bir parçası. Çin’in Uygur kültürüne ve Uygur halkının sembollerine yönelik saldırıları Uygurları ortadan kaldırma şeklindeki korkunç bir planın adımlarıdır.” dedi.

Türkmenlerden Irak Başbakanı’na; Kerkük’e Türkmen vali çağrısı

Irak’ın Kerkük kentindeki Türkmen siyasetçiler, Irak Başbakanı Mustafa Kazımi’ye kente Türkmen vali ataması çağrısında bulundu.

Türkmeneli Partisi Yürütme Kurulu Üyesi Timur Beyatlı, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, ”Başbakan Mustafa Kazımi’den Kerkük’e Türkmen vali atamasını istiyoruz.” dedi. Kerkük’te valilik görevinin daha önce Kürtlere ve Araplara verildiğine dikkati çeken Beyatlı, Irak’ta yerel seçimlere kadar Kerkük valiliğinin Türkmenlere emanet edilmesini talep etti.

Kerkük’te çoğunluğu teşkil eden Türkmenlerin bu görevi hak ettiklerini belirten Beyatlı, bunun gerçekleşmesi için Irak Meclisindeki Türkmen milletvekillerinin de üzerine önemli görev düştüğünü söyledi. Timur Beyatlı, Irak’ın toprak bütünlüğünü her zaman savunan ve devletteki görevlerini en iyi şekilde yerine getiren Türkmenlerin bu görevde de başarılı olacaklarını ifade etti.