Selimiye Câmii’nin 2021 yılında başlayan ve 2025 yılı itibarıyla büyük ölçüde tamamlanan restorasyon çalışmalarında, caminin iç hat ve süslemeleri ilmî verilere, tarihî belgelere ve uzman incelemelerine dayanılarak resmî onaylarla gerçekleştirilmiştir. Mevcut restorasyon projesi, 19 Haziran 2023 tarihinde Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanmış, ana kubbe süslemeleri ise Aralık 2024’te tamamlanmıştır.
Restorasyon sırasında yeni bir kalem işi restitüsyon projesinin öne sürülmesiyle tartışmalar gündeme gelmiştir. Câmii’nin ana kubbesi başta olmak üzere yazı ve tezyinatın değiştirilmesinin teklif edilmesi üzerine bir grup hattat, nakkaş ve mimar bir araya gelerek yeni bir kalem işi restitüsyon projesi sunmuştur.
Önerilen bu yeni proje ve tartışmalar, mevcut restorasyon çalışmalarının Ağustos 2023 ile Aralık 2024 arasında durmasına yol açmıştır. Projeyi savunan grup, “Selimiye Camii Tetkik ve Tahkik Heyeti” adıyla Fatih Sultan Mehmed Vakıf Üniversitesi’nden 29 Eylül 2023’te yetki yazısı almıştır. Şubat 2024’te projeyle ilgili belgeler Bilim Kurulu’na sunulmuş, ancak gerekli ilmî kanıtlar ve veriler olmadığı için reddedilmiştir. Mayıs 2024’te proje Koruma Bölge Kurulu’na götürülmüş fakat aynı sebeple kabul edilmemiştir. 8 Ocak 2025 tarihinde tekrar hazırlanan raporla yapılan müracaat sonucunda, Koruma Bölge Kurulu kararıyla daha önce onaylanmış ve uygulanmış kalem işi projelerinin onayı iptal edilmiştir. Aynı grup, 3 Haziran 2025’te projelerini yeniden Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne sunmuş, ancak 11 Haziran 2025’te yapılan kurul toplantısında yine onay alamamıştır. Buna rağmen, 29 Temmuz 2025’te Edirne Koruma Bölge Kurulu, önceki kararların aksine projeyi onaylamıştır.
Câmii’nin kubbe yazılarının değiştirilerek aslına uygun olmayan bir tarzla yenilenmek istenmesi üzerine 150 hattatın imzasıyla bir bildiri yayımlanmıştır. Bu girişimin “ihyâ değil, imhâ” olduğu belirtilmiştir.
“İhyâ mı, İmhâ mı?” başlığıyla yayımlanan bildiride şu ifadelere yer verilmiştir:
“Dünya kültür mirasının en önemli eserlerinden sayılan ve Mimar Sinan’ın yüksek sanat anlayışıyla Türk-İslâm mimarisine damgasını vurmuş olan Edirne Selimiye Camii’nin kubbesine, çinilerine, taş ve mermerlere işlenmiş bulunan yazılar; 16. yüzyılın meşhur hattatı Ahmed Şemseddin Karahisârî’nin (ö.1566) talebesi Hattat Hasan Çelebi (ö.1594) tarafından yazılmıştır. Selimiye Camii ile tarihî, mimarî ve estetik bakımdan bütünlük arz eden; tarihî belge ve fotoğraflarda da yer alan bu yazılar, farklı dönemlerde yapılan restorasyonlarda korunmuştur. Bu yazıların kaldırılarak günümüz sanat anlayışına göre yeni bir yazı programının uygulanması, caminin tarihî hüviyetiyle bağdaşmayacaktır.
Tarihî camilerimizin bütünlüğünü, kavramsal mekânını ve orijinalliğini ortadan kaldırmaya yönelik büyük tehlike arz eden bu tür teklif ve projelerden, Edirne Selimiye Camii’nin korunması gerekmektedir.
Bu kapsamda:
“Kararın iptalini talep ediyoruz”
Kültürel varlıklarımızın korunması ve gelecek nesillere aktarılması, “aslını bozmadan onarmak” esasına bağlı kalınarak yapılmalıdır. Aslı bozularak yapılan restorasyon, ihyâ değil imhâdır.
Konu hakkında yetkili mercileri Edirne Selimiye Camii’nin aslının korunması için acil müdahaleye davet ediyor, üst kurul tarafından verilen kararın iptalini talep ediyoruz.”
