Sakin Öner

Tüm yazıları
...

Milli Eğitim Bakanı’na Açık Mektup-3

İletişim: sakinoner@hotmail.com

Sakin Öner

Meslekî ve Teknik Ortaöğretim ile Genel Sorunlar

Meslekî ve Teknik Ortaöğretim

a. Mesleki ve Teknik Liselerin küresel dünyanın meslek elemanları ile rekabet edecek elemanlar yetiştirebilmesi için esnek ve dinamik bir yapıya kavuşturulması gerekir. Bilginin ve teknolojinin yoğun üretildiği ve tüketildiği günümüz dünyasında, bu okulların yeni ortaya çıkan mesleklere göre, bölüm, program ve ekipman yönünden sürekli yenilenmeleri gerekir. Meslek Liselerinde “data işlemcisi”, “kodlama uzmanı” gibi geleceğin mesleklerine yönelik bölümler açılmalı, başarılı öğrenciler, branşları ile ilgili yükseköğretim kurumlarına sınavsız geçiş yapabilmelidirler.

b. Meslekî ve teknik ortaöğretimde en büyük sorun, okullaşma oranının düşüklüğüdür. Bunun için öncelikle ortaokul döneminde yapılacak analitik rehberlik çalışmalarıyla ilgi, beceri ve yetenekleri uygun olan öğrenciler, meslekî ve teknik ortaöğretime yönlendirilmelidir.

c. Bakanlığımızca “mesleki eğitim seferberliği” ilan edilmelidir. Devlet kurumlarının yanı sıra özel sektör kuruluşları, meslek birlikleri ve odaları, işveren ve işçi sendikaları, meslekî ve teknik ortaöğretimin bina, donanım ve ekipman yönünden ülke ihtiyaçlarına cevap verecek düzeye gelmesine katkıda bulunmalıdırlar. Meslek Liseleri ile Özel Sektör işbirliğine önem verilmelidir.

d. Ortaöğretimin ara sınıflarında, genel liselerle meslek liseleri arasında yatay ve dikey geçişlere imkan tanıyan düzenleme hayata geçirilmelidir.  

e. Bakanlığın genel ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin, mesleki ve teknik liselerde yapılacak modüler sistemle mesleki eğitim sertifika programlarına katılıp aynı zamanda meslek sahibi olmaları kararı hayata geçirilmelidir.

f. Meslek Liselerine, merkezi sınav sistemi ile değil, beceri sınavları ile öğrenci alınmalıdır.

g. İmam-Hatip Liseleri de (Hazırlık+4 yıllık) olarak yapılandırılmalı, meslek okulu kapsamında değerlendirilerek, mezunları İlahiyatla ilgili yüksek öğretim kurumlarına sınavsız geçiş yapabilmelidirler.

h. Bölgelerin ve sektörün ihtiyaçlarına göre tematik meslek liseleri de açılmalıdır.

i. Şu anda bazı meslek liselerinin bünyesinde Tarım alanı eğitimi verilmektedir. Bunun yerine, ülke çapında gerekli illerde Tarım ve Hayvancılık Liseleri açılmalıdır. Türkiye’de tarım ve hayvancılığın tekrar canlandırılması için ilgili bakanlıklarla ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapılmalıdır. Mezunların ilgili yükseköğretim kurumlarına sınavsız geçişi sağlanmalıdır.

Mesleki Eğitim

İlköğretimden sonra Mesleki Eğitim (Çıraklık) Merkezlerine yönlendirilen öğrencilerin eğitimi de, 6764 sayılı kanun ile 2017-2018 eğitim yılından itibaren zorunlu eğitim kapsamına alınmıştır.

Mesleki (Çıraklık) Eğitim Merkezleri, hem sayısal, hem de nitelik olarak geliştirilmelidir. Bu merkezler dinamik bir yapıda olmalı, yeni mesleklere göre yeniden yapılandırılmalıdır. Çünkü sanayicilerimiz sürekli yetişmiş meslek elemanı bulamamaktan şikâyet etmektedirler.

Eğitimle İlgili Genel Sorunlar ve Çözüm Önerileri                           

a. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin muasır medeniyetler seviyesine çıkabilmesi için, insanımızı, küreselleşen dünyanın şartlarına göre, kaliteli eğitimle yetiştirmemiz gerekir Bunun için, devletimizin kuruluşunun ilk yıllarında olduğu gibi. Bakanlığımızın bütün resmi ve özel kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşlarını harekete geçirerek, topyekûn  ‘‘Eğitim Seferberliği’’ ilan etmesi gerekmektedir.

b. Bakanlığımız ‘‘Eğitim Seferberliği’’nden önce, eğitimin bütün paydaşları ile (eğitim yöneticileri, okul müdürleri, öğretmenler, veliler, öğrenciler, özel öğretim kurumu temsilcileri, özel sektör temsilcileri, yerel yönetim temsilcileri, öğretmen sendikaları ve eğitimle ilgili STK temsilcileri, basın ve medya temsilcileri vb.) kapsamlı bir “Eğitim Çalıştayı” yapılmalıdır. Burada eğitimin bütün sorunları enine ve boyuna tartışılmalı ve kısa vadeli çözüm önerileri belirlenmelidir. Çünkü sürekli kan kaybeden eğitimimizin kaybedecek zamanı yoktur.

c. Tüm dünyada, başta gelişmiş ülkelerde eğitim alanında iyileştirmeye yönelik çok önemli çalışmalar vardır. Bilim insanları, yakın gelecekte çok önemli bir ‘‘bilimsel patlama’’ beklemektedir. Türkiye’nin de bu süreci kaçırmaması çok önemlidir. Başta Almanya olmak üzere gelişmiş ülkelerin benimsediği Endüstri 4.0 sürecine dâhil olacak çözümler geliştirilmeli, bu teknolojiye dâhil olacak okullar açılmalıdır.

d. Eğitim süresi boyunca tüm ders kitapları devlet tarafından karşılanmalıdır. Ders kitaplarının öğrenciye zimmetlenerek,  oluşabilecek aşırı harcamaların ve israfın önüne geçilmelidir.

e. Okullarda yardımcı öğretmen uygulaması getirilmeli, asıl öğretmenin olmadığı (Hastalık, rapor, ölüm, evlilik, doğum vb.)  durumlarda, eğitim-öğretimin aksamaması sağlanmalıdır.

f. Okullarda en az bir sağlık personelinin istihdam edilmesi sağlanmalıdır.

g. Orta öğretim öğrencileri için, geçmişteki olumsuz örnekler göz önünde bulundurularak, özel kişi ve kuruluşlara özel yurt açma yetkisi kaldırılmalıdır. Öğrencilerin burs ve barınma ihtiyaçları,  kötü niyetli kişi ve örgütlerce istismarını önlemek için, bakanlığımızca karşılanmalıdır.

h. Her kademedeki öğretim kurumlarında, ölçme ve değerlendirme yönünden bir paralellik bulunmamaktadır. Bu yüzden, bu konuda bir standartizasyon sağlanıncaya kadar, okullara öğrenci yerleştirmede ve üst öğretim kurumlarına geçişte, okul not ve puanlarının etkisi ya azaltılmalı ya da dikkate alınmamalıdır.

i. Bugün lise öğretimimiz sürekli kan kaybetmektedir.  Akademik başarı çok düşüktür. 2017 ÖSYM sonuçlarına göre İmam Hatip Lisesi mezunlarının % 17’si, Anadolu Lisesi mezunlarının % 34’ü, Fen Lisesi mezunlarının % 55’i, Özel Lise mezunlarının   % 44’ü üniversiteye yerleşebilmiştir. Önemli olduğu için bir defa daha vurguluyorum. Gençlerimizin küreselleşen dünyanın gençleriyle rekabet edebilmesi için, meslek eğitimi ile fen ve teknoloji eğitimine ağırlık vermemiz gerekir. Dünyadaki teknolojik ve bilimsel gelişmeleri yakından takip etmesi gereken Fen liselerimiz, en kısa zamanda Fen ve Teknoloji Liselerine dönüştürülmelidir. Bu liselere de, Sosyal Bilimler Liseleri gibi, Hazırlık Sınıfı konulmalıdır.

Sayın Bakanım

İşiniz çok zor. Ama başarılı olursanız ülkenin geleceği kurtulur. Eğitim siyaset üstü bir konudur ve millidir. Bu yüzden başarılı olmanız için herkesin elini taşın altına koyması ve çalışmalarınıza yardımcı olmaları gerekir. Allah yardımcınız olsun.