MANAS ÜNİVERSİTESİ: TÜRK DÜNYASININ BİLİM MERKEZİ

Resmi adı Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi olan ve kurulduğu günden bu yana sadece Kırgızistan’a değil bütün Türk dünyasına ışık tutan Manas Üniversitesi, bu yılın Eylül ayı itibariyle 30. yaşını kutlayacak. 30. yılına özel bir logo da tasarlayan Manas Üniversitesi bütün yıl boyunca bir bilim merkezi olmanın şanına yaraşır şekilde çeşitli programlar tertip ederek geleceğe daha güçlü adımlarla ilerleyeceğini ilan edecek. Türk dünyasındaki bütünleşme adımlarının her geçen gün daha da sağlam bir zemine oturduğu günümüzde, Türk Dünyasının yarınları için üretilecek bilimsel bilgilerin ve bu bilimsel bilgilerin üretileceği mahfillerin önemi de hiç olmadığı kadar artmış durumdadır. Bu doğrultuda Manas Üniversitesi, içinde bulunduğumuz asrın Türk asrı olması için kendi üzerine düşen vazifeyi 30 yıldır aralıksız şekilde bihakkın yerine getirmektedir.

1995 yılında kuruluşu tamamlanan Manas Üniversitesi ilk kez 1997 yılında öğrenci kabulüne başlamıştır. Öğrenci yelpazesini sadece Kırgızistan ve Türkiye ile sınırlı tutmayarak bütün bağımsız Türk Cumhuriyetlerinden ve diğer Türk topluluklarından öğrencilere kapısını açmıştır. Türk dünyasının dört bir yanından Bişkek’e gelen Türk çocukları kendi anavatanlarından binlerce kilometre uzakta ikinci bir vatana kavuşmanın bahtiyarlığı ile üniversite tahsillerini tamamlayarak anavatanlarına dönmektedirler. Türk dünyasının pek çok yerinden gelen binlerce öğrenci, Manas Üniversitesinde kardeşliklerini pekiştirmiş, pekişen bu kardeşlik ruhu sayesinde de halklar arasındaki ilişkiler daha üst seviyelere çıkmıştır. Alaska’da yaşayan bir Türk’ün Balkanlar’da yaşayan bir Türk’ten haberdar olması, bir Buharalı ile bir Bursalının aynı yurt odasını paylaşması Türk dünyasının yarınları için paha biçilmez bir motivasyon kaynağına dönüşmüştür.

Türk Dünyasının Ortak Değeri Cengiz Aytmatov’un İsmi Manas Üniversitesinde Yaşatılıyor

Kırgızistan’ın Başkenti Bişkek’te bulunan Manas Üniversitesi’nin merkez kampüsünün ismi de özenle seçilmiş, adeta üniversitenin bütün Türk dünyasını kucaklama misyonunu ilan ettiği bir isim belirlenmiştir. Bu isim elbette ki bozkır hayatını sadece biz Türklere değil bütün dünyaya anlatan, eserleri defalarca kez neredeyse dünyanın bütün dillerine çevrilen büyük yazar Cengiz Aytmatov’dan başkası değildir. Bişkek’e gelen öğrenciler, Aytmatov yerleşkesinde eğitim öğretimlerine devam ettikleri gibi her yıl kampüslerine sadece yarım saat mesafede olan Aytmatov’un mezarını da ziyaret etmektedirler. Aslında burası sadece Aytmatov’un ebedi istirahatgahı değil, aynı zamanda Sovyetler zamanında katledilen Kırgız aydınların da toplu mezarlarının olduğu ulusal bir anıttır. Cengiz Aytmatov’un Stalin tarafından kurşuna dizilerek katledilen babasının kabri de bu anıttadır. Anıtın ismi Aytmatov’un teklifi ile Ata Beyit olarak belirlenmiştir. Ata Beyit (Babalar Mezarlığı) adı ile anılan bu anıt mezarlar bölgesine Manas Üniversitesi de büyük önem vererek Kırgız halkının tarihine gereken ihtimamı göstermekte, üniversitenin hemen hemen her resmi programının içinde Ata Beyit ziyareti yer almakta ve buradaki tarih konuklara anlatılmaktadır.

Uluslararası bir üniversite olan Manas Üniversitesi öğrencilerinin pek çoğu Bişkek’in ve hatta Kırgızistan’ın dışından gelen öğrencilerden oluşmaktadır. Bu sebeple üniversite tarafından öğrencilere hayatlarını rahatlıkla idame ettirebilmeleri için sayısız imkân sunulmaktadır. Her şeyden önce Cengiz Aytmatov kampüsünün sadece bir üniversite kampüsü olmadığı, öğrenci yurtları, sosyal yaşam alanları, spor tesisleri, yemekhane, çamaşırhane ve sağlık merkezi ile geniş bir yaşam alanı olarak inşa edildiği görülmektedir. Öğlen ve akşam yemeklerinin cüzi miktarlarda öğrencilere sunulduğu kampüste sabah kahvaltısı bütün öğrencilere ücretsiz olarak verilmektedir. Yine üniversitenin bütün öğrencileri herhangi bir sıralamaya ya da şarta tabi tutulmaksızın kampüs içerisinde bulunan sağlık merkezinde 7/24 sağlık hizmeti alabilmektedir.

Manas Üniversitesi Tıp Fakültesine Kavuşuyor

Manas Üniversitesinde eğitim dili Türkiye Türkçesi ve Kırgız Türkçesidir. Bunun yanında bazı programlarda İngilizce, Rusça ve Çince öğretilmektedir. Hali hazırda üniversite bünyesinde 1 Enstitü, 12 Fakülte, 1 Meslek Yüksek Okulu ve 1 Yabancı Diller Meslek Yüksek Okulu eğitim öğretim faaliyetlerine devam etmektedir. Manas Üniversitesi’nin uzun yıllardır alt yapısını hazırladığı ve öğrencilerine kavuşmak için gün saydığı bir diğer fakülte ise 2025-2026 yılında ilk kez öğrenci kabulü yapacak olan Tıp Fakültesi’dir. Manas Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin kuruluşu Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’ın 2 Eylül 2018’de Bişkek’e gerçekleştirdiği resmi ziyaretle resmen başlamıştı. O günden bu yana Sayın Rektör başta olmak üzere, üniversite yönetimi, mütevelli heyeti, Kırgızistan ve Türkiye’deki yetkili merciler fakültenin fiziki ve teknik alt yapısını hazırlayarak, akademik personel ihtiyacını gidermiş, en iyi şekilde müfredat oluşturularak gerekli kurumsal iş birlikleri de sağlandıktan sonra Tıp Fakültesi öğrenci kabulüne hazır hale getirilmiştir. Üniversitenin son yıllarda her alanda gözle görülen bir ivme yakaladığı ve bu ivmede de en büyük payın Sayın Rektör Prof. Dr. Alparslan Ceylan’a ait olduğunun altını çizmemiz bir hakkın teslimi açısından önem arz etmektedir. Nitekim Manas Üniversitesi bünyesinde yapılan her iş, atılan her adım, üst üste konulan her taş çok kıymetli olmakla birlikte kalıcılığı ve Kırgız halkına tesiri açısından Bişkek’te bir Tıp Fakültesinin kurulmuş olması emsalsiz değerdedir. Ayrıca, Manas Üniversitesi Tıp Fakültesi, üniversitenin diğer tüm bölümleri gibi denklik açısından bütün akreditasyonlarını tamamlamıştır. Yani tıp eğitimini Manas Üniversitesinde almak isteyen bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı mezun olduğunda Türkiye’deki herhangi bir üniversiten mezun olmuş gibi muamele görecek gerek Türkiye’de gerekse uluslararası alanda hiçbir problemle karşılaşmayarak mesleğini icra edebilecektir. Manas Üniversitesi ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi arasında imzalanan protokole göre öğrenciler ilk üç yıllık eğitimlerini Manas Üniversitesinde, klinik ağırlıklı olan sonraki üç yıllık eğitimlerini ise Türkiye’de Sağlık Bilimleri Üniversitesinde tamamlayacaklardır.
 

Bir Medeniyetin Çağdaş Yorumu: Manas Üniversitesi

Manas Üniversitesi eğitim öğretimde 30. yılını kutlamak ve üniversiteyi daha geniş kitlelere duyurmak için bu yıla özel pek çok güzel işe imza atmaya devam ediyor. Bu kapsamda üniversitenin bütün yönleriyle tanıtılması, Manas hakkında yeterli bilgiye sahip olmayanların zihinlerindeki soru işaretlerinin ortadan kaldırılması için “Neden Manas?” başlığıyla bir çalışma başlatıldı. Rektör Alparslan Ceylan’ın kaleminden üniversiteyi tanıma imkânı bulduğumuz bu metinde Manas Üniversitesi “Bir Medeniyetin Çağdaş Yorumu” ve “Türk Dünyasının Kutup Yıldızı” olarak tanımlanmış. Rektör Ceylan, üniversiteyi anlatırken şu ifadelere de yer vermiş: Türk dünyasının ortak değerlerini bilgiyle yoğuran, kültürel birliğini bilimsel zeminde pekiştiren, çağdaş ama köklü bir eğitim ve düşünce merkezidir.

Bir üniversitenin hakiki manada eğitim ve düşünce merkezi olması günümüz dünyasında somut çıktılarla net bir şekilde ölçülebilmektedir. Uluslararası bağımsız kuruluşların neredeyse bütün dünya üzerinde yaptığı değerlendirmeler sayesinde üniversitelerin çeşitli alanlardaki başarı endeksleri kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Bu minvalde Manas Üniversitesinin karnesine baktığımızda özellikle son yıllarda pek çok alanda istikrarlı bir başarı eğrisinin yakalandığını gururla söylememiz gerekiyor. Uluslararası Yükseköğretim Sıralama Kuruluşu Quacquarelli Symonds’ın (QS), yapmış olduğu derecelendirmeler neticesinde Manas Üniversitesi Asya’daki en iyi 230. üniversite olarak kayıtlara geçerken, Orta Asya’daki üniversiteler arasında da ilk 10 üniversitenin içinde yer alarak büyük bir başarı yakalamıştır. Yine aynı derecelendirme kuruluşuna göre Manas Üniversitesi bütün dünya üniversiteleri arasında Sanat ve Beşerî Bilimler alanında 391. Çağdaş Diller Alanında ise 301-350 arasında kendine yer bulmuştur. Üniversitenin seçkin öğretim üyesi kadrosu bu başarının kurumsallaşması ve kalıcı hale gelmesi için özveri ile çalışmaya devam etmektedir. Bu vesile ile Manas Üniversitesini uluslararası alana taşıyan, saygın bir üniversite ve bilim merkezi olmasını sağlayan bütün hocalarımıza da buradan tekrar teşekkür ediyorum.

Manas Üniversitesi, Türkiye’de yaşamaya ve yaşatılmaya devam eden milli manevi değerlerimizi ve güzelliklerimizi ata topraklarımızda da yaşatmaktadır. Bu kapsamda 2022 yılından bu yana Manas Üniversitesi Cengiz Aytmatov kampüsünde 5 bin kişilik geleneksel sokak iftarı düzenlenmektedir. Ramazan ayının manevi atmosferini Türk dünyasının dört bir yanından gelen binlerce öğrenci Kırgızistan sokaklarında teneffüs etmekte, binlerce kişi aynı anda mana âleminde derin bir yolculuğa çıkmaktadır. Bu sayede Türk halkları arasındaki farklı kültürler sadece anlatılmakla kalınmayıp, aynı zamanda yaşatılmaya da devam etmektedir. Yine bu geleneği başlatan da Manas’ta sayısız güzelliğe imza atmış olan Sayın Rektör Alparslan Ceylan olmuştur.

Türk dünyasının her geçen gün birbirine daha da yakınlaştığı, ikili ilişkilerin hızla kurumsallaşarak kalıcı hale gelmeye başladığı bir dönemde, 30 yıllık tecrübesini ve birikimini Türk dünyasına aktarmaya devam eden Manas Üniversitesi’ne bugün her zamankinden daha çok ihtiyacımız vardır. Manas Üniversitesi’nin daha saygın bir eğitim merkezi olması için bütün Türk dünyası var gücüyle çalışmalı, bununla birlikte Manas’ın sadece bir üniversite değil aynı zamanda Türk dünyasının kalbinin attığı bir otağ olduğu da unutulmamalıdır. Sözlerime son verirken Manas Üniversitesi’nin kuruluşundan bugüne emeği geçen herkese teşekkür ediyor, üniversitemizin Türk dünyasına hizmet yolunda nice 30 yaşları görmesini diliyorum.